Abstrakt

Wprowadzenie Instytucja arbitra doraźnego została wyłoniona jako soft law w regulaminach wiodących stałych sądów arbitrażowych. Ten szczególny rodzaj arbitra jest nazywany arbitrem doraźnym, arbitrem do spraw pilnych lub emergency arbitrator1. Podstawowym zadaniem arbitra doraźnego pozostaje rozpoznanie wniosku o zabezpieczenie roszczenia w postępowaniu arbitrażowym jeszcze przed ukonstytuowaniem się trybunału arbitrażowego.  Na wstępie należy zaznaczyć, że zastosowanie instytucji arbitra doraźnego jest możliwe w przypadku, gdy powyższa instytucja prawna jest przewidziana w regulaminie danego stałego sądu arbitrażowego, zgodnie z którym prowadzony jest arbitraż instytucjonalny. Do stałych sądów arbitrażowych przewidujących w swoich regulaminach instytucję arbitra doraźnego należy m.in.: Sąd Arbitrażowy Międzynarodowej Izby Handlowej z siedzibą w Paryżu2, Instytut Międzynarodowego Arbitrażu przy Sztokholmskiej Izbie Handlowej3, The London Court of International Arbitration (LCIA)4, Singapore 97International Arbitration Centre (SIAC)5 oraz Sąd Arbitrażowy przy Konfederacji Lewiatan6. Regulacji takiej instytucji prawnej nie wprowadza natomiast Sąd Arbitrażowy przy Krajowej Izbie Gospodarczej w Warszawie oraz Vienna International Arbitral Centre (VIAC) oraz przepisy zawarte w Regulaminie Arbitrażowym UNCITRAL7.  Każdy z wymienionych, wiodących stałych sądów arbitrażowych charakteryzuje się pewnymi odrębnościami w stosunku do szczegółowych regulacji dotyczących funkcjonowania arbitra doraźnego. Poniżej zostaną poddane analizie wybrane, wiodące regulaminy stałych sądów arbitrażowych (ICC, SCC, LCIA) oraz regulamin Stałego Sądu Arbitrażowego przy Konfederacji Lewiatan, który jako jedyny polski sąd arbitrażowy unormował tę instytucję prawną w swoim regulaminie. Celem poniższego opracowania będzie dokonanie prawnoporównawczego ujęcia poszczególnych regulacji instytucji arbitra doraźnego na podstawie wybranych regulaminów stałych sądów arbitrażowych oraz analiza tej instytucji prawnej poprzez wskazanie jej cech charakterystycznych.Arbiter doraźny w ICC Sąd Arbitrażowy Międzynarodowej Izby Handlowej w Paryżu (ICC) normuje instytucję arbitra doraźnego w art. 29 Regulaminu Arbitrażowego ICC oraz załączniku V tego Regulaminu8. Emergency arbitrator został wprowadzony do regulaminu ICC w 2012 r. Jego rolą jest podejmowanie decyzji w sprawie środków zabezpieczających przed powołaniem trybunału arbitrażowego9. Zgodnie...