Abstrakt

V. Konieczność zawarcia w treści zapisu na sąd polubowny informacji, że stronom znane są skutki przedmiotowej umowy (art. 11641 § 2 KPC)1. Pojęcie skutków umowy arbitrażowej Zgodnie z treścią art. 11641 § 2 KPC, w zapisie na sąd polubowny obejmującym spory wynikające z umów, których stroną jest konsument, należy także wskazać pod rygorem nieważności, że stronom znane są skutki umowy arbitrażowej, w szczególności co do mocy prawnej wyroku sądu polubownego lub ugody przed nim zawartej na równi z wyrokiem sądu lub ugodą zawartą przed sądem po ich uznaniu przez sąd lub po stwierdzeniu przez sąd ich wykonalności1. Odnosząc się do kategorii skutków umowy arbitrażowej wypada zwrócić uwagę na fakt, że przedmiotowe pojęcie nie zostało zdefiniowane w przepisach ustawy procesowej. W piśmiennictwie dokonuje się natomiast dychotomicznego podziału przedmiotowych skutków na (1) skutki procesowe i (2) skutki materialnoprawne2. Przedstawiciele doktryny pozostają co do zasady zgodni, że zapis na sąd polubowny wywołuje skutki procesowe. Wśród nich wymienia się tzw. pozytywny skutek procesowy, polegający na ustanowieniu kompetencji sądu arbitrażowego do rozstrzygnięcia sporu objętego umową arbitrażową oraz tzw. negatywny skutek procesowy, prowadzący do wyłączenia w przedmiotowym zakresie kognicji sądu państwowego3.5 W piśmiennictwie sporna pozostaje natomiast kwestia kreowania przez zapis na sąd polubowny skutków materialnoprawnych. Problematyczne pozostaje w tym kontekście ustalenie, czy przedmiot umowy arbitrażowej stanowi świadczenie w rozumieniu prawa zobowiązań. W związku z tym niektórzy przedstawiciele doktryny wskazują, że zapis na sąd polubowny rodzi obowiązek wspierania postępowania arbitrażowego wszelkimi siłami we wszystkich jego fazach (Förderungspflicht) oraz obowiązek zaniechania jakichkolwiek działań, które mogłyby utrudniać przedmiotowe postępowanie (Unterlassungspflicht). Dodatkowo w literaturze przedmiotu rozważa się, czy w przypadku naruszenia umowy arbitrażowej dopuszczalne jest stosowanie sankcji materialnoprawnych, na które składa się (1) możliwość podnoszenia roszczeń odszkodowawczych przeciwko stronie, która nie podporządkowała się postanowieniom przedmiotowej umowy, (2) oraz dopuszczalność dochodzenia przed sądem powszechnym roszczeń wynikających z zapisu na sąd polubowny....