Abstrakt

Wstęp Domeny internetowe są dziś szczególnie ważnym elementem życia gospodarczego wielu podmiotów. Dobry adres internetowy umożliwia łatwe odnalezienie potrzebnej witryny w sieci, co przekładać się może na zyski posiadacza domeny ze sprzedaży towarów lub świadczenia usług.  Można zaryzykować stwierdzenie, że w dzisiejszym świecie bardzo trudno funkcjonować bez posiadania własnej domeny internetowej. Coraz więcej przedsiębiorstw decyduje się na rejestrację własnego internetowego adresu, gdyż w oczach potencjalnych klientów firma w zasadzie nie istnieje, jeżeli nie jest obecna w internecie, podobnie jak nierzadko żartobliwie mówi się, że jeżeli dana osoba nie posiada konta na portalu społecznościowym, to właściwie nie istnieje.  Operowanie domenami internetowymi w praktyce może nieść za sobą wiele problemów i trudności. Zdobycie optymalnego adresu sieciowego może być utrudnione w sytuacji, gdy ktoś inny nosi to samo imię i nazwisko, czy też na rynku działa firma o tej samej lub podobnej nazwie, posiadając zalegalizowane prawa w postaci znaków towarowych.  Handel domenami jest obecnie dla wielu osób dobrym źródłem dochodów. Sytuacje konfliktowe powstają wtedy, kiedy ktoś stał się posiadaczem adresu do witryny o nazwie tożsamej lub zbliżonej do nazwy przedsiębiorcy posiadającego znak towarowy na swoją nazwę. Jak pokazuje ostatnie dziesięciolecie, sytuacji, w których różne podmioty posiadają prawa do adresów internetowych o podobnej nazwie jest bardzo wiele. Często konieczne są wówczas interwencje organów wymiaru sprawiedliwości, zwłaszcza gdy nie jest możliwe ugodowe rozwiązanie sporu.  Rozdział pierwszy zawiera definicje pojęć użytych na potrzeby niniejszych rozważań oraz przegląd regulacji prawnych dotyczących domen internetowych. Kolejna część analizy poświęcona będzie statusowi prawnemu domen internetowych stosowanych w świetle prawa polskiego, a także regulacji prawa Unii Europejskiej, które również muszą być stosowane w przypadku krajowego porządku prawnego w związku ze zobowiązaniami, jakie49 przyjęła na siebie Rzeczpospolita Polska, podpisując traktat akcesyjny, na mocy którego od 1.5.2004 r. stała się członkiem tej międzynarodowej organizacji. System rejestracji domen internetowych zasadniczo funkcjonuje w oparciu o ogólną zasadę pierwszeństwa (first come, first serve), wydawałoby się logiczny, a jednak powoduje rosnącą liczbę sporów w tym przedmiocie.  Kolejna część artykułu traktuje o rozstrzyganiu polubownym sporów związanych z rejestracją domen internetowych w świetle prawa polskiego w oparciu o dane teoretyczne, jak i informacje, dotyczące przeprowadzonych spraw sądowych w Sądzie Polubownym ds. Domen Internetowych przy Polskiej Izbie Informatyki i Telekomunikacji. Omówione tu zostaną zarówno typy naruszeń, jak i ich prawne konsekwencje sporów dotyczących domen internetowych.  W tym miejscu warto krótko odpowiedzieć na pytanie, kto może skorzystać z tej drogi rozstrzygnięcia sporu.  Przedsiębiorca, który uważa, że jego prawa w obszarze domen internetowych zostały naruszone, może złożyć pozew w sądzie powszechnym albo w jednym z sądów polubownych, prowadzonych przy Polskiej Izbie Informatyki i Telekomunikacji oraz przy Krajowej Izbie Gospodarczej. Sąd Polubowny przy Polskiej Izbie Informatyki i Telekomunikacji jest sądem najczęściej orzekającym w sprawach domen. Na tym polu działa również Sąd Arbitrażowy przy Krajowej Izbie Gospodarczej, który od swojego powstania w 2003 r. rozpatrzył już ponad 500 sporów domenowych.  Na stronie internetowej Sądu Polubownego przy Polskiej Izbie Informatyki i Telekomunikacji dostępne są niektóre wyroki w sprawach o domeny internetowe. Z analizy ich treści wynika, że powód, tj. przedsiębiorca, którego interes został naruszony, wygrywa w około 75% spraw. Statystyka ta nie jest rzecz jasna gwarancją wygranej, ale pokazuje jak skuteczna bywa ochrona praw przedsiębiorców.  Podkreślić również należy, że orzeczenia sądu polubownego obowiązują strony, a sąd powszechny może wydać klauzulę wykonalności dla wyroku sądu polubownego. Głównymi zaletami prowadzenia sporu przed sądem polubownym jest krótszy czas jego rozstrzygania, a także szeroka wiedza arbitrów z zakresu technologii ICT, w tym aspektów związanych z rejestrowaniem i utrzymywaniem domen.  Warto również przedstawić działalności Arbitration Center for .EU Disputes oraz Centrum Arbitrażu i Mediacji Światowej Organizacji Własności Intelektualnej w przypadku sporów, w których dwie strony posiadają miejsce zamieszkania...