ADR. Arbitraż i Mediacja

nr 1/2016

Stały mediator w sprawach cywilnych po nowelizacji Kodeksu postępowania cywilnego – wybrane zagadnienia

Włodzimierz Głodowski
doktor nauk prawnych, Katedra Postępowania Cywilnego WPiA Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Abstrakt

 1. Ustawą z 10.9.2015 r. o zmianie niektórych ustaw w związku ze wspieraniem polubownych metod rozwiązywania sporów1 (dalej jako: Ustawa) ustawodawca zmienił diametralnie instytucję stałego mediatora. Zmiany te dokonane zostały nie tylko w ramach KPC, ale także w ramach ustawy – Prawo o ustroju sądów powszechnych2, gdzie dodano w dziale IV nowy rozdział 6a „Stali mediatorzy” (art. 157a–157f).  W związku z wejściem w życie Ustawy zmieniło się pojęcie stałego mediatora oraz wymagania stawiane wobec niego. Stworzona została również instytucja sądowych list stałych mediatorów, a dotychczasowe listy stałych mediatorów uległy przekształceniu w listy mediatorów. Wpis i wykreślenie z listy stałych mediatorów następuje obecnie w drodze decyzji prezesa sądu okręgowego, który prowadzi tę listę dla mediatorów działających w okręgu danego sądu okręgowego. Konieczne jest zatem ustalenie aktualnego zakresu nowego pojęcia stałego mediatora i ustawowych wymagań w stosunku do jego osoby, a w związku z tym także próba dokonania podziału ogółu mediatorów w postępowaniu cywilnym. Niezbędne jest również określenie aktualnej pozycji prawnej stałego mediatora oraz określenie charakteru decyzji prezesa sądu okręgowego o wpisie i wykreśleniu z listy stałych mediatorów i procedury odwoławczej w tym zakresie. Istotnym zagadnieniem jest także analiza norm intertemporalnych w zakresie stosowania nowych przepisów o stałym mediatorze.  Problematyka zagadnień dotyczących stałego mediatora po dokonanej nowelizacji jest tak szeroka, że z uwagi na objętość niniejszego artykułu zasadne jest ograniczenie rozważań tylko do wybranych zagadnień.  2. W uprzednim stanie prawnym w KPC występowało pojęcie „mediator” oraz „stały mediator”. Mediator oznaczał każdego mediatora w postępowaniu cywilnym, natomiast mediatorem stałym, zgodnie z art. 1832 § 3 KPC, był mediator wpisany na listę mediatorów prowadzoną przez daną organizację pozarządową w zakresie swoich zadań statutowych oraz uczelnię. W doktrynie...