ADR. Arbitraż i Mediacja

nr 1/2016

Prywatne nagranie przebiegu mediacji jako źródło dowodowe a tajemnica przedsiębiorstwa

Łukasz Kozłowski
doktorant w Zakładzie Postępowania Cywilnego WPiA Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Abstrakt

Uwagi wstępne  Prowadzenie działalności gospodarczej oparte jest na zasadach konkurencji, czyli bezpośredniej rywalizacji pomiędzy podmiotami na rynku1. Funkcjonowanie podmiotów zajmujących się działalnością gospodarczą niejednokrotnie powoduje zaistnienie sytuacji spornych, których podstawą jest ochrona partykularnie postrzeganych przez te podmioty interesów. Znaczna część tych konfliktów rozstrzygana jest oczywiście przez sądy na drodze postępowania jurysdykcyjnego. W Polsce dominuje przywiązanie do judykacyjnych metod rozwiązywania sporów, w tym sporów gospodarczych. Opór środowisk gospodarczych, przedsiębiorców oraz ich prawników względem mediacji wynika m.in. z nieznajomości zasad mediacji oraz korzyści z nią związanych2. Stanowisko takie jest także konsekwencją niedostatecznej popularyzacji tej metody rozwiązywania sporów. Liczne inicjatywy promujące mediacje w sprawach gospodarczych3 nie są jednak w stanie upowszechnić na masową skalę tej formy rozstrzygania sporów i to pomimo potencjalnie szerokiego zastosowania mediacji w sprawach gospodarczych, gdyż jej przedmiotem może być w praktyce każdy rodzaj sporu wynikły pomiędzy przedsiębiorcami, pod warunkiem jednak, że strony tego sporu są w stanie zawrzeć ugodę4. Niemniej jednak wywierają one wpływ na wzrost liczby spraw gospodarczych kierowanych do mediacji5.  Pozytywnie ocenić należy również zmiany wprowadzone przez ustawodawcę ustawą z 10.9.2015 r. o zmianie niektórych ustaw w związku ze wspieraniem polubownych metod rozwiązywania sporów6. Pożądanym efektem nowej regulacji jest wzrost liczby postępowań mediacyjnych podejmowanych na skutek umowy stron lub prowadzonych z wniosku o mediację przed wytoczeniem powództwa i tym samych odciążenie sądów. Służyć temu 39będzie wprowadzenie systemu usprawnień proceduralnych i organizacyjnych oraz zachęt ekonomicznych, które skłonić mają strony do podejmowania prób polubownego rozwiązania sporu przed skierowaniem sprawy do sądu lub w toku postępowania sądowego, a także zapewnienie odpowiedniej jakości usług mediacyjnych7.  Potencjalny wzrost liczby mediacji w sprawach gospodarczych niewątpliwie powodować może znaczną ilość problemów jawiących się na tle stosowania tej metody rozwiązywania sporów. Z uwagi jednak na ograniczone ramy niniejszego artykułu, zagadnienie jakie zostanie w nim omówione dotyczyć będzie kwestii nagrania przebiegu mediacji przez jedną ze stron i wykorzystanie tak zdobytej informacji (stanowiącej tajemnicę przedsiębiorstwa) w postępowaniu cywilnym. Impulsem do zajęcia się właśnie tym problemem jest fakt, że współczesna technika umożliwia niemalże w nieograniczony sposób rejestrowanie wszelkich zachowań człowieka (przy wykorzystaniu m.in. prywatnego nagrania). Wywiera to znaczny wpływ na uprawnienia podmiotu gospodarczego do decydowania o zakresie gromadzenia i przetwarzania informacji mogących stanowić tajemnicę przedsiębiorstwa. Nie bez znaczenia jest, że przy obecnych stosunkach gospodarczych jednym z podstawowych aktywów przedsiębiorstwa, mogącym zapewnić mu przewagę nad konkurencją,...