ADR. Arbitraż i Mediacja

nr 4/2014

Kompleksowe ujęcie sprawy rodzinnej w ugodzie mediacyjnej

Jakub M. Łukasiewicz
Adiunkt na WPiA Uniwersytetu Rzeszowskiego w Zakładzie Prawa Cywilnego i Prawa Rzymskiego; Dyrektor Podkarpackiego Centrum Mediacji działającego przy Towarzystwie Naukowym Organizacji i Kierownictwa Oddział w Rzeszowie; Stały mediator na liście Sądu Okręgowego w Rzeszowie; Arbiter w Podkarpackim Stałym Sądzie Polubownym-Arbitrażowym w Rzeszowie
Abstrakt

Sprawa rodzinna w postępowaniu przed sądem powszechnym   Jednym z częściej podnoszonych w piśmiennictwie problemów związanych z praktyką rozstrzygania spraw rodzinnych w postępowaniu przed sądami powszechnymi jest niemożność łączenia powiązanych ze sobą merytorycznie spraw. Częstokroć bowiem wskazać można na przypadki, kiedy równocześnie toczą się dwie lub trzy sprawy rodzinne odnoszące się do tej samej sytuacji faktycznej. Tylko tytułem przykładu podać można kazus, kiedy jeden z rodziców uwikłany w konflikt z drugim, co do swego małoletniego dziecka, wytacza kolejno pozew o alimenty, wniosek o ograniczenie władzy rodzicielskiej oraz wniosek o ustalenie kontaktów. Oczywiście tego typu rozbicie sprawy rodzinnej budzi poważne wątpliwości natury pragmatycznej, prowadzi do sprzeczności z zasadami ekonomiki procesowej, dezorganizuje, jak również narusza poważnie sprawność mechanizmów wymiaru sprawiedliwości oraz zasad praworządnego państwa prawa. Niemniej jednak przy obecnie obowiązujących regulacjach procedury cywilnej należy zdecydowanie stwierdzić, że ujęcie kompleksowe sprawy rodzinnej (tj. łączne rozpoznanie np. sprawy alimentacyjnej ze sprawą o kontakty z dzieckiem) wydaje się w większości przypadków niemożliwe i pod względem ważności postępowania wysoce ryzykowne.   Kierując te ogólne uwagi na płaszczyznę konkretnych rozważań o wymiarze praktycznym warto na wstępie spojrzeć na zamieszczoną poniżej tabelę zawierającą zestawienie najistotniejszych z punktu widzenia ochrony interesów dziecka spraw. 45 Rodzaj sprawySkładTrybWłaściwośćSprawa dotycząca alimentów JednoosobowoProcesSąd rejonowySprawa o ograniczenie lub pozbawienie władzy rodzicielskiej Skład trzyosobowy, tj. jeden sędzia i dwóch ławnikówNieprocesSąd rejonowySprawa dotycząca władzy rodzicielskiej w pozostałym zakresie (np. zawieszenie lub przywrócenie władzy rodzicielskiej)JednoosobowoNieprocesSąd rejonowySprawa...