Abstrakt

Bariery komunikacyjne  Podstawowym warunkiem komunikacji jest dotarcie przekazu i zrozumienie jego istoty przez odbiorcę zgodnie z intencjami nadawcy. Na przeszkodzie stać mogą liczne utrudnienia. Barierą komunikacyjną może być każdy czynnik, który utrudnia lub powstrzymuje wymianę informacji pomiędzy nadawcą a odbiorcą. Mogą to być m.in. słowa, czyny, postawy, gesty, które: - czynią druga stronę mniej chętną do rozmowy, - powodują irytację, - wyzwalają postawy obronne, - zakłócają proces porozumiewania się, - utrudniają porozumienie1.  Lista barier komunikacyjnych jest nader długa. Wśród najczęściej występujących można wymienić: brak kompetencji komunikacyjnej, niewłaściwą postawę wobec dialogu, różnice w postrzeganiu, emocje, zły dobór kanałów komunikacyjnych, błędy językowe, niezgodność między komunikatami werbalnymi i niewerbalnymi, nieufność.13  Zasadniczą przyczyną trudności w mediacji jest brak kompetencji komunikacyjnej wśród jej uczestników. Pojęcie „kompetencja komunikacyjna” „obejmuje znajomość oraz umiejętność stosowania przez jednostki występujące w roli nadawcy lub odbiorcy środków komunikowania (werbalnych i niewerbalnych, a także technicznych), we wszystkich typach i rodzajach komunikowania. Kompetencja komunikacyjna jest zdolnością kształtowaną w procesie socjalizacji, a jej poziom i zakres zależą m.in. od wiedzy, doświadczeń życiowych oraz społecznej i kulturalnej aktywności jednostki”2.  Poziom kompetencji komunikacyjnej wśród mieszkańców Polski jest, mimo rosnącej scholaryzacji, nader niski. Źródeł tego zjawiska należy upatrywać w bardzo niskim poziomie szkolnictwa, poczynając od powszechnego, a kończąc na uniwersyteckim. Szkoły nie przygotowują do samodzielnego myślenia i wyrażania opinii. Nie uczą efektywnego komunikowania się, mającego na celu porozumienie z innymi osobami. Rzeczywistość szkolną zdominowały testy i encyklopedyzm. Nauczyciele, zamiast...