ADR. Arbitraż i Mediacja

nr 3/2014

Zdolność ugodowa sporów o zaskarżenie uchwał zgromadzeń spółek kapitałowych

Grzegorz Suliński
adiunkt w Katedrze Prawa Gospodarczego Prywatnego Uniwersytetu Jagiellońskiego
Abstrakt

Wstęp   Przedmiotem opracowania jest rola zdolności ugodowej na tle art. 1157 KPC w sporach ze stosunku spółki, ze szczególnym uwzględnieniem sporów o zaskarżanie uchwał wspólników albo walnego zgromadzenia.   Jakkolwiek spółka kapitałowa opiera się – o czym mowa w art. 3 KSH – na współpracy wspólników dążących do osiągnięcia wspólnego celu, to jednakże praktyka obrotu spółkowego dowodzi, że stosunek spółki staje się często źródłem konfliktów pomiędzy jej uczestnikami.   Konflikty te – biorąc pod uwagę kryterium przedmiotowe – mogą polegać na sporze o zasądzenie świadczenia, o ukształtowanie stosunku prawnego oraz o zaskarżenie uchwały wspólników albo walnego zgromadzenia. Rozważania niniejszego opracowania dotyczyć będą sporów o zaskarżenie uchwały.   Mając na uwadze, że istnieje rozbudowana praktyka zawierania w umowach albo statutach spółek klauzul arbitrażowych, stanowiących iż spory mogące powstać ze stosunku spółki rozstrzygane będą przez sąd arbitrażowy, powstaje pytanie czy w sporach o zaskarżenie uchwały wspólników albo walnego zgromadzenia, tj. w sporach o stwierdzenie nieważności uchwały albo też o uchylenie uchwały możliwe jest poddanie rozstrzygnięcia w tym przedmiocie jurysdykcji sądu arbitrażowego. W ocenie autora jest to de lege lata niedopuszczalne.   Aby uzasadnić to zapatrywanie w pierwszej kolejności zasygnalizowana zostanie praktyczna doniosłość poruszanego zagadnienia, następnie przedstawiony będzie zakres znaczeniowy pojęcia zdolności ugodowej determinującej zdatność arbitrażową sporu. W dalszej kolejności nastąpi ocena zagadnienia zdolności ugodowej sporów o zaskarżenie uchwały, a końcowa faza pracy zawierać będzie wnioski de lege ferenda w zakresie zdatności arbitrażowej sporów o zaskarżenie uchwały. Aspekt praktyczny zagadnienia zdolności ugodowej sporów o zaskarżenie uchwał wspólników albo walnego zgromadzenia   Poruszane zagadnienie zdolności ugodowej sporów o zaskarżenie uchwały wspólników albo walnego zgromadzenia – jako determinanta zdatności arbitrażowej – ma niezwykle dużą doniosłość praktyczną.61   Podmiot chcący zaskarżyć uchwałę wspólników albo walnego zgromadzenia spółki,...