Abstrakt

Uwagi ogólne  Kulminacyjnym etapem krajowej kontroli przestrzegania prawa wspólnotowego jest doprowadzenie sprawy toczącej się przed instytucjami krajowymi – w szczególności przed sądami – do Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej w Luksemburgu w drodze wniosku o wydanie orzeczenia wstępnego1. Postępowanie prejudycjalne ma na celu zapewnienie jednolitej wykładni i tym samym skuteczności prawa Unii Europejskiej we wszystkich Państwach Członkowskich. Z drugiej strony zmierza do budowania współpracy pomiędzy Trybunałem Sprawiedliwości a Państwami Członkowskim Unii, umożliwiając zarazem jednostkom przeprowadzenie kontroli legalności aktów prawnych2.  Skierowanie pytania prejudycjalnego do Trybunału Sprawiedliwości jest jednakże możliwe tylko wtedy, gdy zachodzą przesłanki wskazane w treści art. 267 TFUE3 (dawniej art. 234 TWE4). Przepis ten wskazuje, że Trybunał jest właściwy do orzekania w trybie prejudycjalnym w kwestii wykładni Traktatów oraz ważności i wykładni aktów przyjętych przez instytucje, organy lub jednostki organizacyjne Unii Europejskiej. Należy przy tym zaznaczyć, że sformułowanie „Traktatów” odnosi się do Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej oraz Traktatu o Unii Europejskiej, natomiast akty przyjęte przez instytucje, organy lub jednostki organizacyjne Unii Europejskiej to akty prawnie wiążące w postaci rozporządzeń, dyrektyw czy decyzji oraz akty niewiążące, takie jak opinie czy rekomendacje. Trybunał Sprawiedliwości jest więc uprawniony do wykładni i rozstrzygania o ważności całego wspólnotowego prawa wtórnego. Nie jest natomiast właściwy do interpretacji lub oceniania ważności prawa krajowego. Wniosek wstępny zostanie jednak rozpoznany, 39gdy sprawa dotyczy prawa wewnętrznego Państwa Członkowskiego, którego postanowienia są wprost i bezwarunkowo oparte na brzmieniu postanowień wspólnotowych5.  W przypadku, gdy pytanie związane z wyżej wymienionymi kwestiami zostanie podniesione przed sądem jednego z Państw Członkowskich, sąd ten może, jeśli uzna, że decyzja w tej kwestii jest niezbędna do wydania wyroku, zwrócić się do Trybunału z wnioskiem o rozpatrzenie tego pytania. Jeżeli natomiast pytanie jest podniesione w sprawie zawisłej przed sądem krajowym, którego orzeczenia nie podlegają zaskarżeniu według prawa wewnętrznego, sąd ten jest wręcz zobowiązany wnieść sprawę do Trybunału. W przypadku, gdy pytanie prejudycjalne zostanie postawione w sprawie zawisłej przed sądem krajowym dotyczącej osoby pozbawionej wolności, Trybunał orzeka w możliwie najkrótszym terminie.  Do kompetencji Trybunału Sprawiedliwości należy interpretowanie prawa wspólnotowego i orzekanie o ważności jego postanowień. Sędziowie Trybunału nie są jednak władni stosować przepisy prawa wspólnotowego do konkretnych okoliczności sprawy; leży to w gestii sądu krajowego. Należy bowiem...