ADR. Arbitraż i Mediacja

nr 1/2010

Egzekwowalność decyzji Komisji rozjemczych w umowach FIDIC

Paweł Pietkiewicz
Cameron McKenna
Abstrakt

I. Wstęp  Postępowanie przed Komisjami rozjemczymi (Dispute Adjudication Boards) jest w przemyśle budowlanym powszechnie stosowanym sposobem rozstrzygania sporów1. Ich sukces spowodował zainteresowanie tą instytucją przez stałe sądy arbitrażowe2. Komisje składają się z jednego lub więcej ekspertów niezależnych od żadnej ze stron sporu i wydają rozstrzygnięcia wiążące dla stron. Niewykonanie rozstrzygnięcia przez stronę uważane jest za naruszenie umowy. Jednocześnie rozstrzygnięcia te mogą zostać zmienione wyrokiem sądu arbitrażowego lub ugodą zawartą przez strony. Komisje rozjemcze występują w Czerwonej księdze FIDIC (1999), Żółtej księdze FIDIC (1999) oraz w Srebrnej księdze FIDIC (1999). Postępowanie przed nimi oraz skutek ich rozstrzygnięć dla stron jest regulowany w taki sam sposób we wszystkich tych księgach. Z tego względu autor konsekwentnie odwoływał się będzie jedynie do treści Czerwonej księgi FIDIC (1999).  Rozstrzygnięcie Komisji rozjemczej jest wiążące dla stron. Stanowi o tym Subklauzula 20.4(4) Czerwonej księgi FIDIC (1999):  „Decyzja Komisji będzie wiążąca dla obu Stron, które niezwłocznie wprowadzą ją w życie, jeżeli i dopóki nie będzie ona zrewidowana przez załatwienie polubowne lub przez orzeczenie arbitrażu (sic!) (...)3„.  Decyzje Komisji rozjemczych nie są wykonywalne w takim znaczeniu, w jakim o wykonalności stanowią przepisy Kodeksu postępowania cywilnego, i tak jak wykonywane są wyroki sądu arbitrażowego. Wyrok sądu arbitrażowego oraz ugoda przed nim zawarta mają moc prawną równą z wyrokiem sądu państwowego lub ugodą tam zawartą po uznaniu lub stwierdzeniu przez sąd państwowy ich wykonalności zgodnie z art. 1212 KPC4. Po takim postępowaniu wyrok sądu arbitrażowego może być podstawą egzekucji. Decyzje Komisji nie są wyrokami arbitrażowymi i postępowanie takie nie ma do nich zastosowania....