ADR. Arbitraż i Mediacja

nr 2/2009

Kolizyjnoprawne aspekty mediacji

Jadwiga Pazdan
profesor nadzwyczajny UKSW
Abstrakt

 1. Mediacja była znana już w czasach antycznych. Jej olbrzymi rozkwit nastąpił w ostatnim pięćdziesięcioleciu. W szerszej skali pojawiła się najpierw w Stanach Zjednoczonych Ameryki Północnej, skąd przeniknęła do Europy i innych zakątków świata (w tym m.in. do Japonii i Chin)1. Od kilkunastu lat rozwija się także w Polsce. Cieszy się coraz większym zainteresowaniem naszej doktryny2. Dotychczas jednak brak było wypowiedzi na temat jej aspektów kolizyjnoprawnych. Do jej zalet3 zaliczane są najczęściej następujące właściwości: duża elastyczność (obejmująca sposób prowadzenia mediacji, stosowane techniki oraz reguły postępowania), szybkie osiąganie wyniku, sekretny charakter postępowania, możliwość powierzenia prowadzenia mediacji osobom o dużym doświadczeniu życiowym i zawodowym, neutralnej pozycji i uznanym autorytecie. Zażegnanie sporu w drodze pojednawczej prowadzi zwykle do utrzymania współpracy stron nie tylko w sprawie, która była przedmiotem mediacji, ale i na innych polach. Mediacja zapobiega powstaniu między stronami niechęci utrudniającej lub wykluczającej ich współpracę w przyszłości. Ma też słabe strony4. Mediacja zaliczana jest do alternatywnych sposobów usuwania różnicy zdań między stronami lub rozwiązywania ich sporów. Nazywana jest królową ADR5. 2. Istotą mediacji jest udział przy usuwaniu różnicy zdań lub rozwiązywaniu sporu osoby trzeciej zwanej mediatorem6. Osoba ta nie jest wyposażona w kompetencję do rozstrzygnięcia sporu...