Abstrakt

I. Problematyka wszczęcia mediacji Doświadczenia międzynarodowych systemów prawnych w rozwiązywaniu sporów cywilnych i gospodarczych doprowadziły współczesną myśl prawniczą do przekonania o konieczności wprowadzenia alternatywnego wobec drogi sądowej sposobu rozwiązywania konfliktów. Odpowiedzią na konieczność uproszczenia i odformalizowania rozwiązywania sporów we współczesnym świecie ma być proces mediacji, który pozwoli nie tylko na arbitralne rozstrzygnięcie sporu, ale i rozwiązanie rzeczywistego konfliktu między stronami – zarówno osobami fizycznymi, jak i podmiotami gospodarczymi.  Wieloletnie doświadczenia innych niż polski systemów prawnych, które wcześniej uregulowały postępowanie mediacyjne lub inne alternatywne wobec postępowania sądowego sposoby rozstrzygania cywilnych konfliktów prawnych, pozwalają na przypuszczenie, że mediacja również w Polsce przyczyni się do znacznego zmniejszenia wpływu do sądów spraw cywilnych i gospodarczych. Zintensyfikowane prace nad przygotowaniem kompleksowego projektu unormowania mediacji cywilnej i gospodarczej podjęto w Polsce z końcem 2002 r. Komisja Kodyfikacyjna Prawa Cywilnego przygotowała m.in. projekt ustawy o uzupełnieniu Kodeksu postępowania cywilnego przepisami o mediacji (zmiany dotyczą następujących przepisów: art. 10, art. 103 § 2, art. 259 § 2, art. 394 § 1, art. 436 i art. 777 § 1 KPC; dodano nowe artykuły: 981, 1831–18315, 2021, 4451 i 571 KPC; zmiany nastąpiły również w Kodeksie cywilnym w artykułach: 123 § 1, 124 § 2 i 125 § 1). Wejście takiej kompleksowej regulacji w życie z pewnością przyczyniło się do popularyzacji tej instytucji oraz coraz powszechniejszego zastosowania mediacji. Umieszczenie przepisów dotyczących mediacji właśnie w KPC, a nie w osobnym akcie prawnym poświęconym jedynie tej instytucji, zwiększyło jej rangę jako instytucji systemowej oraz znacznie zwiększyło jej rozpoznawalność.II. Modele oferowania mediacji Wobec tego, że wiedza na temat mediacji nie jest jeszcze dostatecznie rozpowszechniona, nie tylko należy wprowadzić szeroki system informacyjny w sądach, ale również konieczna jest współpraca zawodowych korporacji prawniczych. Dużą rolę mogą odegrać ponadto Izby Gospodarcze, organizacje zrzeszające przedsiębiorców czy też środowiska akademickie. Ważną rolę w propagowaniu mediacji mają również do odegrania organizacje społeczne, jak Stowarzyszenie Mediacji Polska, Polskie Stowarzyszenie Mediacji Gospodarczej czy koalicja mediatorów, stowarzyszeń i organizacji mediacyjnych, jakim jest Krajowe Centrum Mediacji. Nie bez znaczenia jest również prowadzenie ogólnopolskich kampanii promujących mediację1 wśród społeczeństwa, jako prostego i szybkiego sposobu pozasądowego rozwiązywania konfliktów.  Światowa praktyka wykształciła wiele modeli wprowadzania mediacji jako alternatywnego sposobu rozwiązywania konfliktów. Wiele międzynarodowych koncepcji...