5.9.2016 r. zostało opublikowanych i jednocześnie weszło w życie 5 rozporządzeń (wykaz poniżej) określających istotne kwestie w zakresie szkód w środowisku. W szczególności rozporządzenia te dotyczą obowiązków władających powierzchnią ziemi (najczęściej właścicieli) w zakresie remediacji (oczyszczania) zanieczyszczonych gruntów. Będą one miały wpływ tak na zakres nieruchomości, które powinny być przedmiotem badania, zakres badania, a co za tym idzie również kosztów z tym związanych. Na skutek tych badań nierzadko okaże się, że nieruchomości uznawane dotychczas za bezpieczne, nagle staną się „zanieczyszczone”. Może to z kolei pociągnąć za sobą obowiązek podjęcia działań remediacyjnych, które mogą nawet przekraczać nawet wartości gruntu.

Dlaczego 5.9.2016 r.? Data ta wynika z faktu, że właśnie maksymalnie do tego dnia na mocy ustawy z 11.7.2014 r.  o zmianie ustawy Prawo ochrony środowiska oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. poz. 1101; dalej: nowelizacja z 2014 r.), obowiązywały rozporządzenia wydane na podstawie przepisów sprzed nowelizacji. Nowe obowiązki na poziomie ustawowym dotyczące zanieczyszczonych gruntów zostały wprowadzone już z dniem wejścia w życie nowelizacji z 2014 r., czyli – 5.9.2014 r. Tym niemniej przez 24 miesiące nie mogły być one prawidłowo wypełniane, ponieważ nie było rozporządzeń. Te akty wykonawcze, które obowiązywały na mocy przepisów przejściowych, nie przystawały do zmienionych przepisów ustawowych, choć ustawodawca stwierdził, że zawarte w nich standardy mają być obowiązujące do czasu wydania nowych rozporządzeń.

Lektura nowych aktów prawnych wskazuje, że właśnie zmiany w treści rozporządzeń stanowią różnicę jakościową  w odniesieniu do dotychczasowego stanu prawnego.

Rozporządzenia obowiązujące od 5.9.2016 r.:

1. Rozporządzenie Ministra Środowiska z 1.9.2016 r. w sprawie sposobu prowadzenia oceny zanieczyszczenia powierzchni ziemi (Dz.U. poz. 1395).
2. Rozporządzenie Ministra Środowiska z 1.9.2016 r. w sprawie działań naprawczych (Dz.U. poz. 1396).
3. Rozporządzenie Ministra Środowiska z 1.9.2016 r. w sprawie rejestru historycznych zanieczyszczeń powierzchni ziemi (Dz.U. poz. 1397).
4. Rozporządzenie Ministra Środowiska z 1.9.2016 r. w sprawie rejestru szkód w środowisku (Dz.U. poz. 1398).
5. Rozporządzenie Ministra Środowiska z 1.9.2016 r. w sprawie kryteriów oceny wystąpienia szkody w środowisku (Dz.U. poz. 1399).  

Rozporządzenia obowiązujące dotychczas (tracą moc z dniem wejścia nowych rozporządzeń):

1. Rozporządzenie  Ministra Środowiska z 9.9.2002 r. w sprawie standardów jakości gleby oraz standardów jakości ziemi (Dz.U. poz. 1359).
2. Rozporządzenie  Ministra Środowiska z 4.6.2008 r. w sprawie rodzajów działań naprawczych oraz warunków i sposobu ich prowadzenia (Dz.U. poz. 664).
3. Rozporządzenie  Ministra  Środowiska z 26.2.2008 r. w sprawie rejestru bezpośrednich zagrożeń szkodą w środowisku i szkód w środowisku (Dz.U. poz. 233).
4. Rozporządzenie  Ministra Środowiska z 30.4.2008 r. w sprawie kryteriów oceny wystąpienia szkody w środowisku (Dz.U. poz. 501).

Podstawa wydania obecnie obowiązujących rozporządzeń:

1. Art. 101a ust. 5 ustawy  z 27.4.2001 r. – Prawo ochrony środowiska (tekst jedn. Dz.U. z 2016 r. poz. 672 ze zm.).
2. Art. 14 ustawy z 13.4.2007 r. o zapobieganiu szkodom w środowisku i ich naprawie (tekst jedn. Dz.U. z 2014 r. poz. 1789 ze zm.).
3. Art. 101c ust. 12 ustawy z 27.4.2001 r. – Prawo ochrony środowiska (tekst jedn. Dz.U. z 2016 r. poz. 672 ze zm.).
4. Art. 26a ust. 7 ustawy o zapobieganiu szkodom w środowisku i ich naprawie (tekst jedn. Dz.U. z 2014 r. poz. 1789 ze zm.).
5. Art. 10 ustawy z o zapobieganiu szkodom w środowisku i ich naprawie (tekst jedn. Dz.U. z 2014 r. poz. 1789 ze zm.).