Przedmiotem sprawy prowadzonej w Sądzie Najwyższym był hałas z lotniska i prawo osób zamieszkujących okolice portów lotniczych do ubiegania się o odszkodowanie z tytułu uciążliwości akustycznych.
To temat od lat przewijający się w sporach sądowych dotyczących nieruchomości położonych w tzw. strefie ograniczonego użytkowania. Sąd Okręgowy w Poznaniu podczas rozpatrywania sprawy w tym zakresie nabrał wątpliwości natury prawnej. W związku z powyższym postanowieniami z 8.3.2022 r., (XV Ca 1397/21) i z 29.7.2022 r., (II Ca 410/22) zwrócił się do SN z następującymi pytaniami.
1) Czy właścicielowi nieruchomości położonej na obszarze ograniczonego użytkowania utworzonego dla lotniska, w razie przekroczenia wskutek ruchu lotniczego dopuszczalnego poziomu hałasu w budynku mieszkalnym znajdującym się na tej nieruchomości, przysługuje na podstawie art. 129 ust. 2 ustawy z 27.4.2001 r. – Prawo ochrony środowiska (tekst jedn. Dz.U. z 2021 r., poz. 1973; dalej PrOchrŚrod) roszczenie o naprawienie szkody obejmującej nieponiesione koszty zapewnienia w tym budynku klimatu akustycznego zgodnego z obowiązującymi Polskimi Normami w dziedzinie akustyki budowlanej, w braku obowiązku podjęcia przez właściciela działań w tym zakresie w związku z utworzeniem obszaru ograniczonego użytkowania?
2) A w razie negatywnej odpowiedzi – czy właściciel nieruchomości położonej na obszarze ograniczonego użytkowania utworzonego dla lotniska, w razie przekroczenia wskutek ruchu lotniczego dopuszczalnego poziomu hałasu w budynku mieszkalnym znajdującym się na tej nieruchomości, może na podstawie art. 435 § 1 ustawy z 23.4.1964 r. – Kodeks cywilny (dalej KC), w związku z art. 322 PrOchrŚrod żądać naprawienia szkody obejmującej nieponiesione koszty zapewnienia w tym budynku klimatu akustycznego zgodnego z obowiązującymi Polskimi Normami w dziedzinie akustyki budowlanej?
3) Czy właścicielowi nieruchomości położonej na obszarze ograniczonego użytkowania utworzonego dla portu lotniczego, w przypadku przekroczenia na skutek ruchu lotniczego dopuszczalnego poziomu hałasu w budynku mieszkalnym znajdującym się na tej nieruchomości, przysługuje – na podstawie art. 129 ust. 2 PrOchrŚrod – roszczenie o naprawienie szkody obejmującej nieponiesione (hipotetyczne) koszty zapewnienia w tym budynku klimatu akustycznego zgodnego z obowiązującymi Polskimi Normami w dziedzinie akustyki budowlanej, gdy brak obowiązku podjęcia przez właściciela działań w tym zakresie w związku z utworzeniem obszaru ograniczonego użytkowania?
4) A w razie negatywnej odpowiedzi – czy właściciel nieruchomości położonej na obszarze ograniczonego użytkowania utworzonego dla portu lotniczego, w przypadku przekroczenia na skutek ruchu lotniczego dopuszczalnego poziomu hałasu w budynku mieszkalnym znajdującym się na tej nieruchomości, może żądać naprawienia szkody obejmującej nieponiesione (hipotetyczne) koszty zapewnienia w tym budynku klimatu akustycznego zgodnego z obowiązującymi Polskimi Normami w dziedzinie akustyki budowlanej na podstawie art. 435 § 1 KC w związku z art. 322 PrOchrŚrod?
SN w uchwale z 28.10.2022 r. (III CZP 100/22) stwierdził, że Właścicielowi nieruchomości położonej w strefie ograniczonego użytkowania, o której mowa w art. 135 PrOchrŚrod nie przysługuje odszkodowanie w wysokości odpowiadającej kosztom zapewnienia w budynku znajdującym się na tej nieruchomości odpowiedniego klimatu akustycznego, jeżeli koszty te nie zostały poniesione.