Warunek zasiedzenia służebności drogi dojazdowej

A A A
Wykonanie trwałego i widocznego urządzenia przez posiadacza nieruchomości w zakresie służebności gruntowej drogi dojazdowej jest przesłanką zasiedzenia tej służebności (art. 292 KC) – wynika z podjętej w składzie 7 sędziów uchwały Sądu Najwyższego.

 

Z działki należącej do rodziny P. nie m bezpośredniego wyjazdu na drogę publiczną, konieczny jest przejazd przez dwie zabudowane posesje należące do sąsiadów. Rodzina P. korzystała z tej drogi od 50 lat. W trakcie ostatnich 20 lat jeden z odcinków drogi był utwardzany przez właściciela nieruchomości, jednak po powstaniu sporu o to kto jest zobowiązany do utwardzenia drogi, właściciel uniemożliwił swobodny przejazd. Antoni P. wystąpił wówczas do sądu o zasiedzenie służebności gruntowej drogi koniecznej. Sądy I i II instancji nie uwzględniły żądania powoda uznając, że nie został spełniony jeden z warunków określonych w art. 292 KC, zgodnie z którym, służebność gruntowa może być nabyta przez zasiedzenie tylko w wypadku, gdy polega na korzystaniu z trwałego i widocznego urządzenia. Przepisy o nabyciu własności nieruchomości przez zasiedzenie stosuje się odpowiednio. Służebność gruntowa stanowi istotne ograniczenie prawa własności i przy stwierdzaniu jej nabycia w drodze zasiedzenia niezbędne jest szczegółowe ustalenie, czy zostały spełnione ustawowe przesłanki nabycia tego prawa (zob. postanowienie SN z 18.4.2008 r., II CSK 627/07, niepubl.). Trwałym i widocznym urządzeniem w rozumieniu przepisu art. 292 KC jest tylko rezultat świadomego działania człowieka, w celu przystosowania gruntu obciążonego jako drogi (zob. postanowienie SN z 7.3.2002 r., II CKN 160/00, niepubl.; wyrok SN z 11.5.2000 r., I CKN 273/00, niepubl. oraz wyrok SN z 10.1.1969 r., II CR 516/68, OSNCP Nr 12/1969, poz. 220).

 

Sąd Najwyższy skierował pytanie prawne do rozstrzygnięcia w powiększonym składzie: „Czy wykonanie trwałego i widocznego urządzenia przez posiadacza służebności gruntowej jest konieczną przesłanką zasiedzenia przez niego tej służebności (art. 292 KC)?”. W dotychczasowym orzecznictwie prezentowane były bowiem różne stanowiska. Przyjmowano, że służebność gruntową można nabyć przez zasiedzenie tylko wtedy, gdy trwałe i widoczne urządzenie zostało wykonane przez posiadacza służebności (zob. wyrok SN z 24.5.1974 r., III CRN 94/74, OSNC Nr 6/1975, poz. 94), bowiem korzystanie z drogi urządzonej na nieruchomości sąsiedniej przez właściciela tej nieruchomości lub jego poprzednika prawnego nie prowadzi do nabycia takiej służebności przez zasiedzenie (zob. postanowienie SN z 10.8.1998 r., I CKN 543/97, niepubl.). Wskazywano, że nie jest konieczne, aby wykonał je korzystający z tego urządzenia właściciel nieruchomości władnącej o ile nie jest to urządzenie wykonane przez właściciela nieruchomości obciążonej (zob. postanowienie SN z 24.4.2002 r., V CKN 972/00, OSP Nr 7–8/2003, poz. 100). Prezentowano również stanowisko, że nabycie służebności gruntowej polegającej na korzystaniu z trwałego i widocznego urządzenia nie jest wyłączone z tego względu, że urządzenie to zostało wykonane przez właściciela nieruchomości obciążonej (zob. postanowienie SN z 27.1.2006 r., III CSK 38/05, OSP Nr 10/2006, poz. 114).

 

Sąd Najwyższy uznał, że warunkiem zasiedzenia służebności gruntowej drogi dojazdowej jest wykonanie trwałego i widocznego urządzenia przez posiadacza nieruchomości.

 

Uchwała SN (7) z 9.8.2011 r., III CZP 10/11

Ocena artykułu:
Oceniono 0 razy
Oceniłeś już ten artykuł.
Artykuł został oceniony.
Podziel się ze znajomymi
Artykuł:
Warunek zasiedzenia służebności drogi dojazdowej
Do:
Od:
Wiadomość:
Zaloguj się lub zarejestruj, aby dodać komentarz.
 
Wyrok V CSK 283/10
Obliczanie terminu przedawnienia roszczenia o zachowek
Zamów
 

Prenumerata

Moduł tematyczny