AAMS, włoskiemu organowi podlegającemu ministerstwu gospodarki i finansów powierzono zarządzanie monopolem tytoniowym. Następnie jednak wszystkie aktywa i pasywa oraz uprawnienia związane z prowadzeniem działalność w zakresie produkcji i sprzedaży w sektorze tytoniowym zostały przekazane innemu organowi, który w 2000 r. został przekształcony w spółkę akcyjną Ente tabacchi italiani – ETI SpA. Początkowo spółka ta była kontrolowana przez ministerstwo, któremu wcześniej podlegała, jednak w 2003 r. po prywatyzacji została przejęta przez spółkę angielską. W 2003 r. stwierdzono po przeprowadzeniu kontroli, że AAMS w porozumieniu z angielską firmą Philip Morris tworzyła kartel, który zawyżał ceny wyrobów tytoniowych. Działalność taką prowadził również następca AAMS – ETI. Zajmujący się ochroną konkurencji organ nałożył grzywny na współdziałające spółki obciążając ETI odpowiedzialnością również za działania podjęte przez jego poprzednika prawnego. W jego ocenie należało zastosować kryterium ciągłości gospodarczej. W toczącym się przez włoskim sądem postępowaniu stwierdzono jednak, że decyzja jest nieprawidłowa w tej części, w której obciąża ETI odpowiedzialnością za działania organu poprzednio zajmującego się działalnością w sektorze tytoniowym, stwierdzono bowiem, że do oceny tej sytuacji ma zastosowanie kryterium odpowiedzialności osobistej. W dalszym toku postępowania postanowiono o zawieszeniu postępowania i przedstawieniu ETS pytań prejudycjalnych o następującej treści:

„Jakie kryterium powinno zostać zastosowane – w świetle art. 81 TWE i n. oraz ogólnych zasad prawa wspólnotowego – w celu ustalenia przedsiębiorstwa, które należy ukarać na podstawie przepisów o ochronie konkurencji, w sytuacji gdy na ostatnim etapie sankcjonowanego w całości zachowania działało przedsiębiorstwo, które zastąpiło przedsiębiorstwo pierwotne w rozpatrywanym sektorze gospodarczym, a podmiot pierwotny – który nie uległ rozwiązaniu – zaprzestał działalności gospodarczej, przynajmniej w sektorze, którego dotyczą sankcje?

Czy w toku ustalania podmiotu podlegającego ukaraniu do organów właściwych do stosowania przepisów o ochronie konkurencji należy dyskrecjonalna ocena występowania okoliczności uzasadniających obciążenie następcy gospodarczego odpowiedzialnością za naruszenia reguł ochrony konkurencji, których dopuścił się podmiot pierwotny – również w sytuacji gdy ten ostatni w dniu wydania orzeczenia wciąż istnieje – celem zapewnienia skuteczności przepisów o ochronie konkurencji w sytuacji zmian struktury prawnej przedsiębiorstw?”.

Jak podkreślił ETS, wspólnotowe prawo konkurencji dotyczy działalności przedsiębiorstw, zaś pojęcie przedsiębiorstwa obejmuje każdą jednostkę wykonującą działalność gospodarczą niezależnie od jej formy prawnej i sposobu finansowania (zob. wyrok ETS z 11.7.2006 r., C 205/03, FENIN przeciwko Komisji, Zb.Orz. s. I–6295, pkt 25 oraz wyrok ETS z 10.1.2006 r., C 222/04 w sprawie Cassa di Risparmio di Firenze i in., Zb.Orz. s. I–289, pkt 107). Naruszenie zasad konkurencji oznacza, że wskazany wyżej podmiot ponosi odpowiedzialność zgodnie z zasadą odpowiedzialności osobistej. W szczególnych okolicznościach może jednak zostać ukarany, nawet jeśli nie popełnił naruszenia, ma to miejsce w sytuacji, gdy podmiot, który popełnił naruszenie przestaje istnieć pod względem prawnym lub pod względem gospodarczym (zob. wyrok ETS z 8.7.1999 r., C 49/92, Komisja przeciwko Anic Partecipazioni, Rec. s. I–4125, pkt 145). Jeśli przedsiębiorstwo takie już nie prowadzi działalności nałożenie sankcji nie miałoby skutku odstraszającego. ETS uznał, że pozbawienie możliwości karania podmiotów innych niż te, które dopuściły się nieprawidłowości mogłoby prowadzić do wykorzystywania procesów takich jak restrukturyzacja, zbycie lub innych zmian organizacyjnych wyłącznie w celu uniknięcia odpowiedzialności. W konsekwencji możliwość nałożenia sankcji za naruszenie na następcę nie może być wyłączona jedynie z powodu zmiany statusu prawnego i działania na innych zasadach niż jego poprzednik, nawet jeśli do przeniesienia działalności doszło na skutek decyzji ustawodawcy, bowiem skutkiem środków restrukturyzacji lub reorganizacji przedsiębiorstw, podjętych przez władze danego Państwa Członkowskiego, nie może być pozbawienie wspólnotowego prawa konkurencji jego skuteczności.

Wyrok ETS z 11.12.2007 r., C 280/06 w sprawie Autorità Garante della Concorrenza e del Mercato i in. przeciwko Ente tabacchi italiani i in.