Zmiany w postępowaniu cywilnym oraz ustawie o kosztach sądowych
Ustawa z 4.7.2019 r. o zmianie ustawy – Kodeks postępowania cywilnego oraz niektórych innych ustaw została ogłoszona 6.8.2019 r. Przewiduje ona kilka zmian dotyczących postępowania w sprawach z zakresu prawa pracy i ubezpieczeń społecznych.
Kluczowe zmiany dotyczą: terminu na wyznaczenie rozprawy wskazanego w art. 471 KPC wykreślenia z ram właściwości miejscowej sądu pracy sądu, w którego okręgu znajduje się zakład pracy oraz poszerzenia zakresu możliwości nałożenia przez sąd obowiązku dalszego zatrudnienia pracownika do czasu prawomocnego rozpoznania sprawy. Nowe regulacje wejdą w życie 7.11.2019 r.
Istotne modyfikacje dotkną również ustawy z 28.7.2005 r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych. Artykuł 96 ust. 1 pkt 4 tej ustawy dotyczący zwolnienia pracownika od kosztów sądowych w najbliższym czasie dwukrotnie zmieni swoje brzmienie – początkowo wskutek wejścia w życie ustawy, o której mowa powyżej, a następnie 7.9.2019 r. na skutek wejścia w życie ustawy z 16.5.2019 r. o zmianie ustawy – Kodeks pracy oraz niektórych innych ustaw. W konsekwencji z obowiązku uiszczenia kosztów sądowych zwolniony będzie nie tylko pracownik wnoszący powództwo, ale również pracownik składający wniosek o wszczęcie postępowania nieprocesowego.
Wyjątkiem pozostaną sprawy, w których wartość przedmiotu sporu przewyższa kwotę 50 000 zł. W owych sprawach wymóg uiszczenia opłaty stosunkowej od wszystkich podlegających opłacie pism będzie nadal odnosił się zarówno do pracodawcy, jak i do pracownika.
Wskutek noweli z 4.7.2019 r. pracownik nie będzie natomiast zobowiązany do uiszczania opłaty podstawowej od apelacji, zażalenia, skargi kasacyjnej i skargi o stwierdzenie niezgodności z prawem prawomocnego orzeczenia. W uzasadnieniu projektu ustawy podniesiono, że mając na względzie, iż w art. 96 ust. 1 pkt 4 ustawy o kosztach sądowych ustawodawca przyznał pracownikowi wnoszącemu powództwo zwolnienie od kosztów sądowych, utrzymywanie określonego w art. 35 tej ustawy wyjątku nakładającego obowiązek uiszczania przez pracownika opłaty podstawowej od określonych w tym przepisie pism nie wydaje się celowe i właściwe.
Opisane zmiany ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych, wprowadzone ustawą z 4.7.2019 r., wejdą w życie 21.8.2019 r.
Dodatek stażowy wyłączony z minimalnego wynagrodzenia
Prezydent podpisał ustawę o zmianie ustawy o minimalnym wynagrodzeniu za pracę, zgodnie z którą dodatek za staż pracy nie będzie podlegał uwzględnieniu przy obliczaniu wysokości wynagrodzenia pracownika na potrzeby ustawy o wynagrodzeniu minimalnym.
Zmiana była efektem postulatów zgłaszanych przez wiele środowisk. W zasadniczej części wejdzie ona w życie 1.1.2020 r. Wyjątek stanowią przepisy przejściowe, które zaczną obowiązywać 1.9.2019 r. Dotyczą one sytuacji, w których nieuwzględnienie dodatku stażowego w wynagrodzeniu minimalnym będzie rzutowało na koszty wykonania zamówienia publicznego lub koszty realizacji umowy zawartej w innym trybie, gdy wszczęcie postępowania o udzielenie zamówienia lub zawarcie umowy w innym trybie nastąpiło przed 1.9.2019 r. Wówczas przepisy przejściowe stworzą formalne ramy dla przeprowadzenia przez strony umowy negocjacji mających na celu zawarcie porozumienia w sprawie odpowiedniej zmiany należnego wynagrodzenia.
Uprawnienia związkowe policjantów oraz funkcjonariuszy rozszerzone
Prezydencki projekt ustawy o zmianie ustawy o Policji, ustawy o Straży Granicznej oraz ustawy o Służbie Więziennej został uchwalony 19.7.2019 r. Ustawa zakłada zniesienie monozwiązkowości w wyżej wymienionych formacjach, co ma służyć pełnej realizacji wolności zrzeszania się.
Transgraniczna działalność Pracowniczych Funduszy Emerytalnych
Ustawę z 13.6.2019 r. o zmianie ustawy o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych oraz ustawy o pracowniczych programach emerytalnych ogłoszono 6.8.2019 r. Ma ona na celu umożliwienie pracowniczym funduszom emerytalnym podjęcie działalności transgranicznej oraz usprawnienie procesu wymiany kluczowych informacji między pracowniczymi funduszami oraz organami nadzoru. Stanowi realizację 14.12.2016 r. w sprawie działalności instytucji pracowniczych programów emerytalnych oraz nadzoru nad takimi instytucjami (IORP).
Urlopy szkoleniowe dla pielęgniarek i położnych
Ustawa z 4.7.2019 r. o zmianie ustawy o zawodach pielęgniarki i położnej została w ostatnich dniach lipca podpisana przez Prezydenta. Wprowadza ona płatny urlop szkoleniowy w wymiarze do sześciu dni roboczych rocznie przewidziany na podnoszenie przez pielęgniarkę lub położną kwalifikacji zawodowych w innych formach niż te określone w ustawie. Wymiar urlopu ustali pracodawca w zależności od czasu trwania poszczególnych form podnoszenia kwalifikacji zawodowych.
Podwyżka najniższych wynagrodzeń zasadniczych dla pracowników zatrudnionych w podmiotach leczniczych
Mocą ustawy z 19.7.2019 r. o zmianie ustawy o sposobie ustalania najniższego wynagrodzenia zasadniczego niektórych pracowników zatrudnionych w podmiotach leczniczych od 1.7.2019 r. do 30.6.2020 r. najniższe wynagrodzenie zasadnicze ustala się jako iloczyn współczynnika pracy określonego w załączniku do ustawy i kwoty 4200 zł brutto. Na mocy zmienianej ustawy kwota ta wynosiła 3900 zł brutto.
r.pr. Sandra Szybak-Bizacka,
Kancelaria Raczkowski Paruch, biuro w Katowicach
apl. radc. Barbara Antczak,
Kancelaria Raczkowski Paruch, biuro w Warszawie, doktorantka w Katedrze Prawa Pracy Uniwersytetu Łódzkiego