Zmiany w zaświadczeniach dotyczących bhp
Projekt rozporządzenia Ministra Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej zmieniającego rozporządzenie w sprawie szkolenia w dziedzinie bezpieczeństwa i higieny pracy jest obecnie na etapie prac rządowych – opiniowania. Zmiany będą dotyczyły m.in. wzorów kart szkolenia wstępnego i zaświadczeń o ukończeniu szkolenia. Zmiany wynikają z deregulacji obowiązku stosowania przez pracodawców pieczątek.
Dotychczasowe wzory karty szkolenia wstępnego w dziedzinie bezpieczeństwa i higieny pracy oraz zaświadczenia o ukończeniu szkolenia w dziedzinie bezpieczeństwa i higieny pracy będą mogły być nadal stosowane bez obowiązku stawiania na nich pieczęci/pieczątek, nie dłużej jednak niż do końca 31.12.2019 r.
Rozporządzenie ma wejść w życie po upływie 14 dni od ogłoszenia.
Karty wypadku przy pracy do zmian
Projekt Rozporządzenia Ministra Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej zmieniającego rozporządzenie w sprawie statystycznej karty wypadku przy pracy z 7.2.2019 r. wprowadza nowy wzór Statystycznej karty wypadku przy pracy. W tym przypadku również zmiany związane są z uchyleniem obowiązku stosowania przez pracodawców pieczątek.
Dotychczasowy wzór Karty wypadku przy pracy będzie mógł być stosowany nie dłużej niż do 31.12.2019 r. Wejście w życie projektowanego rozporządzenia nastąpi po upływie 14 dni od dnia ogłoszenia.
Posiłki profilaktyczne dla pracowników bardziej elastyczne dla pracodawców
Projekt rozporządzenia Rady Ministrów zmieniającego rozporządzenie w sprawie profilaktycznych posiłków i napojów jest na etapie opiniowania. Zmiana ma wejść w ciągu 14 dni od jej ogłoszenia.
Dotychczas obowiązujące rozporządzenie nie było aktualizowane od momentu jego ogłoszenia (1996 r.). Aktualnie pracodawca, który ze względów organizacyjnych lub ze względu na rodzaj wykonywanej przez pracownika pracy nie może wydać pracownikowi posiłku, może zapewnić w czasie pracy korzystanie z takich posiłków w punktach gastronomicznych albo przyrządzanie posiłków przez pracownika we własnym zakresie z otrzymanych produktów.
Nie może on zatem zastosować innych innowacyjnych rozwiązań, jak np. skorzystanie z cateringu.
Projektowana zmiana zakłada, że pracodawca będzie mógł zapewnić pracownikowi posiłek w czasie pracy w sposób inny niż wydawanie jednego dania gorącego, jeżeli ze względu na rodzaj wykonywanej przez pracownika pracy lub ze względów organizacyjnych nie ma możliwości wydawania go pracownikowi w tej formie.
Stanowiska pracy, na których zatrudnieni pracownicy powinni otrzymywać posiłki oraz szczegółowe zasady ich wydawania, a także warunki uzasadniające zapewnienie posiłków w dalszym ciągu będzie ustalać pracodawca w porozumieniu z zakładowymi organizacjami związkowymi, a jeżeli u danego pracodawcy nie działa zakładowa organizacja związkowa – pracodawca po uzyskaniu opinii przedstawicieli pracowników.
Warto wskazać, że w projektowanym rozporządzeniu nie przewiduje się zmian w zakresie przesłanek uzasadniających zapewnianie posiłków ani wymogów dotyczących wartości odżywczych i energetycznych posiłków.
Zmiany z zakresu prawa pracy w związku z RODO
Dnia 21.2.2019 r. została uchwalona ustawa o zmianie niektórych ustaw w związku z zapewnieniem stosowania rozporządzenia 2016/679. Dnia 22.2.2019 r. ustawę przekazano do Prezydenta i Senatu. Senat nie wniósł żadnych poprawek.
Ustawa przewiduje wiele zmian nie tylko do Kodeksu pracy, w tym do nie tak dawno wprowadzonych przepisów dotyczących monitoringu, i zakłada, że monitoring nie będzie mógł obejmować pomieszczeń udostępnianych zakładowej organizacji związkowej.
Zmiana wprowadzona ustawą dopuszcza też korzystanie ze zgody pracownika/kandydata do pracy przez pracodawców. Zgoda będzie mogła stanowić podstawę przetwarzania przez pracodawcę innych danych osobowych niż enumeratywnie wymienione w przepisach. Zgoda natomiast nie będzie mogła stanowić podstawy do przetwarzania danych dotyczących karalności. Informacje dotyczące wyroków skazujących i innych naruszeń mogą być przetwarzane przez pracodawców wyłącznie zgodnie z art. 10 RODO. Ustawa zakłada też zmiany w katalogu danych z art. 221 KP.
Ustawa wpływa również na materię zakładowego funduszu świadczeń socjalnych. Między innymi wskazuje (choć niejasno), przez jaki czas powinny być przechowywane przez pracodawcę otrzymane dane, i nakłada obowiązek sprawdzania, przynajmniej raz na rok, czy nadal istnieje niezbędność przechowywania zebranych danych.
Równowaga między życiem zawodowym a prywatnym
Organy UE w dalszym ciągu pracują nad brzmieniem dyrektywy w sprawie równowagi między życiem zawodowym a prywatnym rodziców i opiekunów oraz uchylającej dyrektywę Rady 2010/18/UE.
Dyrektywa ma poruszać takie tematy, jak urlopy ojcowskie, urlopy rodzicielskie, urlopy opiekuńcze, czas wolny od pracy związany z kwestiami rodzinnymi oraz elastyczny czas pracy. Pomimo że polskie ustawodawstwo zawiera regulacje dotyczące większości ze wskazanych powyżej zagadnień, to możliwe są zmiany. W szczególności niewykluczone są zmiany dotyczące elastycznego czasu pracy, gdyż co do zasady polska regulacja nie przewiduje elastycznego czasu pracy dla rodziców.
r.pr. Sandra Szybak-Bizacka, prawnik w biurze kancelarii Raczkowski Paruch w Katowicach
apl. adw. Marta Zalewska, prawnik w kancelarii Raczkowski Paruch w Warszawie
