Indywidualne rachunki składkowe dla płatników składek

W Sejmie trwają prace nad projektem zmian w przepisach, zakładającym wprowadzenie jednolitego standardu identyfikacji płatnika składek na ubezpieczenia społeczne, ubezpieczenie zdrowotne, Fundusz Pracy i Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych oraz Fundusz Emerytur Pomostowych. Projekt zakłada wprowadzenie indywidualnych rachunków składkowych dla płatników składek, na które dokonywana będzie jedna wpłata na wszystkie należności, do poboru których zobowiązany jest ZUS. Informacja o numerze rachunku składkowego będzie przekazywana za pośrednictwem poczty w przesyłce rejestrowanej (z możliwością jej śledzenia) lub poprzez system teleinformatyczny udostępniony przez ZUS, na którym płatnik utworzył profil.

Projekt nakłada ponadto na ZUS obowiązek wygenerowania do 31.12.2017 r. numerów indywidualnych rachunków składkowych dla płatników składek wpisanych do Centralnego Rejestru Płatników składek na dzień wejścia w życie przepisów ustawy, w terminie umożliwiającym ich skuteczne poinformowanie, i dokonania na te rachunki płatności składek przypadających na styczeń 2018 r.

Zaproponowane rozwiązanie ma wpłynąć na zmianę struktury zadłużenia z tytułu składek pobieranych przez ZUS. Obecne przepisy nie przewidują możliwości oznaczania wpłaty dla rozliczania należności za konkretnego ubezpieczonego. Każda niedopłata bieżącej składki powoduje zatem powstanie zadłużenia również u tych ubezpieczonych, od których płatnik potrącił składki z wynagrodzenia w pełnej wysokości. O tym, na jakie należności są przekazywane wpłaty, decyduje płatnik, a nie ubezpieczony. Po wejściu w życie nowelizacji ma się to zmienić, z korzyścią dla pracowników.

Nowy sposób uwierzytelniania elektronicznych zaświadczeń lekarskich

Lekarze będą mogli w nowy sposób uwierzytelniać zaświadczenia lekarskie wystawiane w formie elektronicznej. Obok dotychczasowych form uwierzytelniania, tj. kwalifikowanego podpisu elektronicznego oraz podpisu potwierdzonego zaufanym profilem na Elektronicznej Platformie Usług Administracji Publicznej, lekarze będą mogli elektronicznie podpisać zaświadczenie, z wykorzystaniem sposobu potwierdzania dostępnego w systemie teleinformatycznym udostępnionym bezpłatnie przez ZUS. Tym samym powinien nastąpić wzrost liczby zaświadczeń lekarskich wystawianych w formie elektronicznej, co jest istotne zarówno z perspektywy finansowej, jak i utrwalania pożądanej postawy wśród uczestników tego procesu.

Trwają prace nad projektem zmian w przepisach w tym zakresie. Znowelizowana ustawa ma wejść w życie 1.7.2017 r. Obecnie projekt znajduje się na etapie I czytania w Sejmie.

Zmiany w zatrudnianiu pracowników tymczasowych

Trwają prace nad zmianami w przepisach dotyczących zatrudniania pracowników tymczasowych. Zmiany obejmują w szczególności określenie maksymalnego okresu wykonywania pracy tymczasowej przez pracownika tymczasowego na rzecz danego pracodawcy użytkownika, niezależnie od tego, czy jest on kierowany do pracy przez jedną, czy kilka agencji. Zgodnie z aktualnie obowiązującymi przepisami, w okresie obejmującym 36 kolejnych miesięcy, dana agencja pracy tymczasowej zatrudniająca pracownika tymczasowego może skierować tego pracownika do wykonywania pracy tymczasowej na rzecz danego pracodawcy użytkownika przez okres nieprzekraczający łącznie 18 miesięcy. Wystarczy zmienić agencję, z której usług korzysta pracodawca użytkownik, aby skierować tego samego pracownika do pracy na rzecz tego samego pracodawcy użytkownika na kolejnych 18 miesięcy. To wypacza istotę pracy tymczasowej i w szczególności temu ma zapobiegać proponowana nowelizacja przepisów. Niezależnie od powyższego planuje się objęcie większą ochroną osób wykonujących pracę tymczasową na podstawie umowy prawa cywilnego. Proponuje się również zmiany w przepisach dotyczących prowadzenia agencji pracy tymczasowej.

Przygotowany przez Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej projekt nowelizacji przepisów ustawy o zatrudnianiu pracowników tymczasowych znajduje się w Sejmie, gdzie odbyło się już pierwsze czytanie projektu. Obecnie pracują nad nim komisje sejmowe.

Zmiany w ustawie o cudzoziemcach

Trwają prace nad projektem zmian do ustawy o cudzoziemcach. Zmiany w dużym stopniu są podyktowane koniecznością implementacji dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady 2014/66/UE. Projekt jest na etapie prac Komitetu ds. Europejskich.

W efekcie poszerzy się przede wszystkim katalog zezwoleń na pobyt czasowy i zostaną wprowadzone dwa nowe zezwolenia, tj. w celu przeniesienia wewnątrz przedsiębiorstwa oraz w celu mobilności długoterminowej w ramach przeniesienia wewnątrz przedsiębiorstwa. Posiadanie zezwolenia w celu przeniesienia wewnątrz przedsiębiorstwa pozwoli cudzoziemcowi pod pewnymi warunkami na wykonywanie pracy w innych krajach UE bez konieczności uzyskiwania dodatkowych zezwoleń na pracę w tych krajach.

Ponadto projekt zakłada wprowadzenie nowego rodzaju zezwolenia na pobyt czasowy i pracę dla pracowników posiadających kwalifikacje zawodowe, pożądane dla polskiej gospodarki. Będzie to odrębny od tzw. niebieskiej karty UE rodzaj zezwolenia. Starający się o niego będą zwolnieni z obowiązku złożenia informacji od starosty dotyczącej możliwości zaspokojenia potrzeb kadrowych podmiotu na lokalnym rynku pracy, tzw. testu rynku pracy. Zawody, dla których będzie można uzyskać to zezwolenie, określi rozporządzenie wydane przez Ministerstwo Pracy i Polityki Społecznej wraz z Ministerstwem Rozwoju. Cudzoziemcy posiadający taki rodzaj zezwolenia czasowego będą mogli ubiegać się o zezwolenie na pobyt stały szybciej, a mianowicie już po czterech latach legalnego pobytu. Proponowane uproszczenie ma przyciągnąć do Polski pożądanych ekspertów, a także elastycznie odpowiadać na zapotrzebowanie rynku pracy.

Nowelizacja przewiduje także inne zmiany, które mają usprawnić procedury pobytowe. Zakłada się m.in. rezygnację z wymogu złożenia umowy zawartej pomiędzy cudzoziemcem a pracodawcą. Dotychczasowa praktyka wymuszała na pracodawcach zawieranie licznych aneksów do umów, które zmieniały datę rozpoczęcia pracy, tak aby dopasować się do daty otrzymania zezwolenia na pracę lub zezwolenia na pobyt i pracę. Po zmianach wystarczające będzie złożenie oświadczenia o zamiarze zatrudnienia cudzoziemca.

Ważną zmianę stanowi także odstąpienie od traktowania tzw. testu rynku pracy jako braku formalnego w postępowaniu o udzielenie zezwolenia na pobyt i pracę. Test nadal będzie potrzebny, jednak jego brak na początku postępowania nie będzie powodował odmowy jego wszczęcia. Dotychczas niektóre urzędy wojewódzkie wzywały do załączenia go w ciągu siedmiu dni pod rygorem odmowy wszczęcia postępowania. Po zmianach cudzoziemcy będą mogli dołączyć wyniki testu rynku pracy już w trakcie toczącego się postępowania.

r.pr. Robert Stępień,
starszy prawnik w kancelarii Raczkowski Paruch

Paulina Szymczak-Kamińska,
aplikant adwokacki, prawnik w kancelarii Raczkowski Paruch