Po bardzo dużej nowelizacji Kodeksu postępowania cywilnego w 2019 r. już od nowego roku szykują się kolejne zmiany w procedurze cywilnej. Wszystko za sprawą ustawy z 19.7.2019 r. o zmianie niektórych ustaw w celu ograniczenia zatorów płatniczych1.
Ustawa ta dodaje art. 7301 § 21 KPC, który wprowadza domniemanie interesu prawnego w uzyskaniu zabezpieczenia określonych roszczeń pieniężnych. Aby jednak skorzystać z dobrodziejstwa tego domniemania, spełnione muszą zostać następujące warunki:
– roszczenie musi wynikać z transakcji handlowej, czyli takiej, której (co do zasady) stronami są przedsiębiorcy (a nie np. konsumenci);
– wartość dochodzonej należności nie może przekraczać 75 000 zł;
– opóźnienie w zapłacie musi wynosić co najmniej 3 miesiące.
Dodatkowo wydaje się, że domniemanie to będzie skuteczne jedynie w odniesieniu do wniosków o udzielenie zabezpieczenia zgłoszonych wraz z powództwem lub już po wszczęciu postępowania. Ustawodawca bowiem wyraźnie wskazuje, że żądającym zabezpieczenia ma być „powód”, a nie „uprawniony”. W tej sytuacji uprawnieni chcący zabezpieczyć roszczenie jeszcze przed wszczęciem postępowania będą musieli procedować na dotychczas obowiązujących przepisach. Jest jednak możliwe, że sądy będą stosować w drodze analogii art. 7301 § 21 KPC także do wniosków zgłoszonych przed wszczęciem postępowania, choć interwencja ustawodawcy może się tu okazać niezbędna.
Nowością jest także art. 7351 KPC, na mocy którego wnioski o udzielenie zabezpieczenia, o których mowa we wspomnianym art. 7301 § 21 KPC, będzie mógł rozpoznać również referendarz sądowy. Do tej pory referendarze mogli jedynie wydawać nakazy zapłaty w postępowaniu upominawczym (art. 4971 § 3 KPC).
Ustawa wchodzi w życie z dniem 1.1.2020 r. i znajdzie zastosowanie do postępowań zabezpieczających wszczętych po tym terminie.
Konrad Oleszczuk
prawnik, Kancelaria RKKW
1 Dz.U. poz. 1649.
