Spis treści: Wstęp Sprzedaż premiowa Traktowanie premii pieniężnych w podatku VAT Nieodpłatne przekazywanie urządzeń i wyposażenia do punktów sprzedaży – konsekwencje w podatku VAT i PDOP Skutki podatkowe wygranych w konkursach i loteriach promocyjnych Konsekwencje działań marketingowo-sprzedażowych w zakresie PDOFiz Wymogi dokumentacyjne związane z działaniami marketingowo-sprzedażowymi a koszty uzyskania przychodów

Wstęp:

Karina Furga - doradca podatkowy, partner i szef Zespołu Doradztwa Podatkowego w kancelarii Salans Przedsiębiorcy podejmują wiele działań marketingowych mających na celu zdobycie nowych oraz zatrzymanie dotychczasowych klientów. Otrzymywanie np. rabatów, nagród w programach lojalnościowych, bonusów i bonifikat czy premii pieniężnych w związku z nabyciem określonego towaru lub usługi jest powszechnie praktykowane w obrocie gospodarczym. Akcje reklamowo-promocyjne kierowane są bądź to do kontrahentów, z którymi przedsiębiorcy pozostają w relacjach handlowych, bądź to do osób fizycznych, ostatecznych konsumentów dostarczanych towarów i usług. Najważniejszym celem działań marketingowych jest przede wszystkim skłonienie do wyboru oferty właśnie tego przedsiębiorcy spośród wielu innych konkurencyjnych możliwości. Wiele z akcji służy zarazem budowie i utrzymywaniu trwałych relacji z kontrahentami czy konsumentami. Ustalenie podatkowych konsekwencji podejmowanych działań reklamowo-promocyjnych budzi niekiedy istotne wątpliwości. Wynikają one głównie z niejasności przepisów ustaw podatkowych oraz rozbieżnych wypowiedzi organów podatkowych i sądów administracyjnych. Problemy praktyczne są wynikiem również niejednolitej terminologii używanej na określenie podobnych akcji oraz ogromnej różnorodności podejmowanych działań, które co do zasady rodzą odmienne traktowanie podatkowe w PDOP, PDOFiz czy VAT. Celem niniejszego opracowania jest przedstawienie wybranych zagadnień dotyczących podatkowych konsekwencji działań reklamowo-promocyjnych. Mamy nadzieję, że przygotowana pozycja umożliwi przedsiębiorcom zapoznanie się z bieżącą praktyką w zakresie rozliczania tego rodzaju akcji, jednocześnie wyjaśniając ewentualne wątpliwości w zakresie ich podatkowego traktowania.

---

Sprzedaż premiowa

Agata Nieżychowska - doradca podatkowy, senior associate w kancelarii Salans Mateusz Serafiński - aplikant radcowski, associate w kancelarii Salans Znaczna część aktywności marketingowej przedsiębiorców przejawia się w bezpłatnym przekazywaniu na rzecz kontrahentów oraz klientów różnego rodzaju towarów, prezentów, upominków, a czasem nawet określonych sum pieniężnych. Praktyka obrotu gospodarczego pokazuje, że co do zasady, tego typu przekazania następują w ramach tzw. sprzedaży premiowej.

Definicja sprzedaży premiowej

Precyzyjne określenie zakresu pojęciowego sprzedaży premiowej ma niezwykle istotne znaczenie, zakwalifikowanie bowiem akcji promocyjnej jako sprzedaży premiowej pociąga za sobą liczne konsekwencje podatkowe zarówno dla sprzedawcy, jak i dla nabywcy. Pojęcie sprzedaży premiowej jest określeniem ustawowym, które pojawia się w PDOFizU. Brak jest jednak jego legalnej definicji. Sprzedaż premiowa polega zasadniczo na nieodpłatnym przekazaniu towarów, usług lub bonów pieniężnych (nazywanych „nagrodami” lub „premiami”) w związku ze spełnieniem pewnych z góry określonych przez sprzedawcę warunków. W praktyce najczęściej przedsiębiorcy dołączają darmowe produkty do innych zakupionych towarów. Nieodpłatne przekazanie towarów często uwarunkowane jest również dokonaniem zakupów o określonej wartości lub ilości. W związku z brakiem definicji ustawowej organy podatkowe wielokrotnie precyzowały zakres pojęciowy sprzedaży premiowej. W interpretacji z 9.1.2007 r. Naczelnik US w Brzegu wskazał, iż ze sprzedażą premiową mamy do czynienia, gdy:

– dochodzi do wydania nagrody z racji nabycia towaru lub usługi, – nagroda przyznawana jest każdemu nabywcy, który spełnia określone przez sprzedającego warunki zakupu, – nagroda nie jest przyznawana w pieniądzach ani towarach lub usługach, które sprzedano nabywcy, – podatnik ma dowody potwierdzające, że wręczane gratis produkty faktycznie wspierają podstawową sprzedaż¹.

W piśmie z 6.12.1995 r. MF wyjaśnił, że sprzedaż premiowa polega na uatrakcyjnieniu zakupu danych towarów². Z kolei w interpretacji z 31.1.2008 r. Dyrektor IS w Bydgoszczy wskazał, że pojęcie to związane jest z czynnościami mającymi na celu zachęcenie nabywców do dokonywania zakupów o określonej wartości bądź systematycznego dokonywania zakupów³. W odróżnieniu zatem od upustów cenowych celem sprzedaży premiowej nie jest obniżenie jednostkowej ceny towaru bądź usługi, ale zmotywowanie kontrahentów lub klientów firmy do dalszej współpracy. Jednocześnie, jak się wydaje, nagroda w ramach sprzedaży premiowej nie może być przyznana w pieniądzach ani towarach lub usługach, które sprzedano nabywcy. Przyznanie tego rodzaju nagrody wiązałoby się bowiem z faktycznym obniżeniem jednostkowej ceny za produkt. Taki rodzaj upustu jest w obrocie gospodarczym określany jako rabat naturalny bądź towarowy⁴. Charakterystyczną cechą sprzedaży premiowej jest uzależnienie przyznania nagrody od spełnienia przez nabywcę ustalonych przez sprzedawcę warunków. Jak podkreślił MF w piśmie z 29.4.2004 r., w ramach sprzedaży premiowej nagroda w określonej wysokości jest przyznawana każdemu nabywcy towaru, który spełni określone warunki, a zatem nie jest wynikiem przypadku lub odgadywania zaistniałych zdarzeń losowych⁵. Tym samym, w przypadku spełnienia warunków określonych przez sprzedawcę nabywca może być pewien otrzymania nagrody. Warto podkreślić, że powyższe kryterium odróżnia sprzedaż premiową od loterii promocyjnych, w przypadku których nieodpłatne nabycie towarów lub usług umożliwia danemu podmiotowi jedynie wzięcie udziału w losowaniu.

Konsekwencje sprzedaży premiowej w zakresie PDOFiz

Zgodnie z art. 30 ust. 1 pkt 2 PDOFizU od uzyskanych dochodów (przychodów) z tytułu nagród związanych ze sprzedażą premiową pobiera się zryczałtowany podatek dochodowy w wysokości 10% nagrody. Wobec faktu, że jest to podatek ryczałtowy, brak jest możliwości pomniejszenia przychodu o poniesione koszty. Na mocy art. 41 ust. 4 PDOFizU sprzedawcy jako płatnicy są zobowiązani pobierać zryczałtowany podatek dochodowy od przyznawanych w ramach sprzedaży premiowej nagród oraz – zgodnie z art. 42 ust. 1 PDOFizU – przekazywać go w terminie do 20. dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym pobrano podatek na rachunek urzędu skarbowego właściwego według miejsca zamieszkania lub siedziby płatnika, tj. w tym przypadku sprzedawcy. Kwota wpłaconego podatku powinna następnie zostać wykazana w formularzu PIT-8AR składanym do tego samego urzędu skarbowego do końca stycznia roku następującego po roku podatkowym, w którym pobrano podatek. W przypadku gdy nagrodą w sprzedaży premiowej nie są pieniądze, podatnik, tj. otrzymujący nagrodę w ramach sprzedaży premiowej, jest zobowiązany wpłacić płatnikowi kwotę zryczałtowanego podatku dochodowego należnego od otrzymanej nagrody (art. 41 ust. 7 pkt 1 PDOFizU). W praktyce zatem pobieranie kwoty podatku od każdej przyznanej nagrody może być kłopotliwe. Dlatego też w regulaminach sprzedaży premiowej ustala się, iż oprócz właściwej nagrody rzeczowej organizator akcji promocyjnej przekaże podatnikowi także sumę pieniężną będącą równowartością kwoty należnego podatku. Mając na względzie, że tzw. dodatkowa nagroda pieniężna również jest elementem sprzedaży premiowej i podlega 10% podatkowi ryczałtowemu, należy pamiętać o jej ubruttowieniu. W odniesieniu do skutków w zakresie PDOFiz sprzedaży premiowej wiele kontrowersji wywołuje możliwość zastosowania zryczałtowanej stawki 10% do przychodów z tytułu sprzedaży premiowej otrzymywanych przez ­osoby fizyczne prowadzące działalność gospodarczą. Organy podatkowe twierdzą, że takie przychody, jako pochodzące z działalności gospodarczej, powinny być opodatkowane według skali podatkowej lub, jeśli podatnik wybrał opodatkowanie na takich zasadach, 19% stawką liniową. Nie ulega wątpliwości, że źródłem wyżej wymienionych przychodów jest [...]