Ustawa z 31.3.2020 r. o zmianie ustawy o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych oraz niektórych innych ustaw
Specustawa dotycząca łagodzenia skutków kryzysu zawiera wiele przepisów dotyczących różnego rodzaju ulg w spłacie zobowiązań podatkowych oraz innych należności publicznoprawnych, np. składek na ubezpieczenie społeczne. Poniżej znajduje się krótka charakterystyka przepisów ustawy, które mają wpływ na wysokość lub termin płatności zobowiązań podatkowych.
Zgodnie z nową ustawą w przypadku uzyskania przez podatników lub płatników decyzji o odroczeniu terminu płatności lub rozłożenia na raty zobowiązania podatkowego lub zaległości podatkowej, jeżeli:
• wniosek o przyznanie ulgi został złożony w okresie obowiązywania stanu zagrożenia epidemicznego albo stanu epidemii ogłoszonych w związku z COVID-19 albo w okresie 30 dni następujących po ich odwołaniu i
• podatek stanowi dochód budżetu państwa (zatem z wyłączeniem PCC, podatków lokalnych, podatku do spadków i darowizn)
podatnicy/płatnicy są zwolnieni z opłaty prolongacyjnej.
Nowelizacja wprowadziła także możliwość wydania rozporządzeń przez:
• Ministra Finansów – w sprawie zaniechania poboru odsetek za zwłokę od zaległości podatkowych,
• Radę Ministrów – w sprawie wstrzymania administracyjnych postępowań egzekucyjnych dotyczących należności pieniężnych, w tym podatków i ZUS.
Ponadto nowelizacja wydłuża o 3 miesiące maksymalny termin na wydanie interpretacji indywidualnej. W związku z czym maksymalny termin na wydanie indywidualnej interpretacji podatkowej to 6 miesięcy. Ma to zastosowanie do wniosków, które zostały złożone:
• do 31 marca – jeżeli do tego dnia wniosek nie został rozpatrzony,
• od 31 marca do dnia odwołania stanu zagrożenia epidemicznego/stanu epidemii.
Minister Finansów może jednak wydać rozporządzenie przedłużające już i tak wydłużony termin, jednak na nie może on być dłuższy niż kolejne 3 miesiące.
Na okres obowiązywania stanu zagrożenia epidemicznego i stanu epidemii nowelizacja zawiesza bieg terminów procesowych m.in. w:
• postępowaniach sądowych, w tym sądowoadministracyjnych,
• postępowaniach egzekucyjnych,
• postępowaniach karnych,
• postępowaniach karnych skarbowych,
• postępowaniach administracyjnych,
• postępowaniach i kontrolach prowadzonych na podstawie Ordynacji podatkowej,
• kontrolach celno-skarbowych.
Oznacza to, że bieg terminu nie rozpoczyna się, a rozpoczęty ulega zawieszeniu na ten okres.
Przy czym w sprawach:
• karnych skarbowych,
• postępowaniach i kontrolach prowadzonych na podstawie Ordynacji podatkowej,
• kontrolach celno-skarbowych,
strona, uczestnik postępowania, kontrolowany i ich kontrahent są obowiązani, na żądanie organu, sądu lub podmiotu, prowadzących odpowiednio postępowanie lub kontrolę, w wyznaczonym przez nich terminie, do dokonania czynności określonej w tym żądaniu, jeżeli wymaga tego interes publiczny lub ważny interes strony albo kontrolowanego.
Wszystkie czynności dokonane w okresie stanu zagrożenia epidemicznego lub stanu epidemii są skuteczne.
Zgodnie z nową ustawą, w okresie stanu zagrożenia epidemicznego lub stanu epidemii prawo do działania organów administracji podatkowej zostało ograniczone wyłącznie do decyzji uwzględniających w całości żądanie podatnika.
W okresie stanu zagrożenia epidemicznego, stanu epidemii ulega zawieszeniu lub nie rozpoczyna się bieg terminów przedawnienia zobowiązań podatkowych oraz innych terminów przedawnienia przewidzianych przepisami prawa administracyjnego. W okresie tym nie biegnie także przedawnienie karalności przestępstw i wykroczeń karnych skarbowych.
Nowa ustawa wprowadziła możliwość składania czynnego żalu elektronicznie. Czynny żal wnoszony w ten sposób opatruje się kwalifikowanym podpisem elektronicznym, podpisem zaufanym albo podpisem osobistym i przesyła do właściwego urzędu skarbowego za pomocą środków komunikacji elektronicznej, w tym przez portal podatkowy.
Nowa ustawa wprowadza możliwość rozliczenia straty z 2020 r. wstecz, tzn. z dochodem za rok 2019, nie więcej niż o kwotę 5 mln zł. Dotyczy to podatników, którzy ponieśli stratę z powodu COVID19 i uzyskali w tym roku przychody niższe o co najmniej 50% od przychodów uzyskanych w roku poprzednim.
Nowelizacja wprowadza prawo do odliczenia od podstawy opodatkowania darowizn na przeciwdziałanie COVID-19 (na rzecz podmiotów wskazanych w ustawie). Przy czym w przypadku darowizny przekazanej:
• do 30.4.2020 r. – odliczeniu podlega kwota odpowiadająca 200% wartości darowizny;
• w maju 2020 r. – odliczeniu podlega kwota odpowiadająca 150% wartości darowizny;
• od 1.6.2020 r. do 30.9.2020 r. – odliczeniu podlega kwota odpowiadająca wartości darowizny.
Przepisy nowelizacji odraczają do 20.7.2020 r. termin zapłaty podatku od przychodów z budynków za miesiące marzec – maj 2020 r., jeśli łącznie zostały spełnione następujące warunki:
• podatnik poniósł w danym miesiącu negatywne konsekwencje ekonomiczne z powodu COVID-19,
• uzyskane przez podatnika w danym miesiącu przychody są niższe o co najmniej 50% w stosunku do analogicznego miesiąca poprzedniego roku podatkowego.
Zniesiono obowiązek zwiększenia dochodu (na podstawie przepisów o zatorach płatniczych), w sytuacji gdy:
• podatnik poniósł w danym okresie rozliczeniowym negatywne konsekwencje ekonomiczne z powodu COVID-19,
• uzyskane przez podatnika w danym okresie rozliczeniowym przychody są niższe o co najmniej 50% w stosunku do analogicznego okresu poprzedniego roku podatkowego, a w przypadku podatnika, który rozpoczął prowadzenie działalności gospodarczej w 2019 r. – w stosunku do uzyskanych w tym roku średnich przychodów.
Ustawa przyznała małym podatnikom prawo do przejścia z zaliczek uproszczonych na zwykłe.
Nowelizacja wprowadziła możliwość dokonywania jednorazowych odpisów amortyzacyjnych od wartości początkowej środków trwałych, które zostały nabyte w celu produkcji towarów związanych z przeciwdziałaniem COVID-19.
Wprowadzono prawo do odliczenia od dochodu w trakcie roku podatkowego kosztów kwalifikowanych poniesionych w 2020 r. na działalność badawczo-rozwojową, której celem jest opracowanie produktów niezbędnych do przeciwdziałania COVID-19.
Ustawa wprowadziła prawo do stosowania w ciągu roku stawki 5% podatku do zaliczek na podatek od dochodów z tytułu kwalifikowanych praw własności intelektualnej, które wykorzystywane są do przeciwdziałania COVID-19.
Zgodnie z nowymi przepisami płatności zaliczek PIT dotyczących wynagrodzeń pracowniczych należnych za marzec i kwiecień, w przypadku poniesienia negatywnych konsekwencji ekonomicznych z powodu COVID-19, zostały odroczone do 1.6.2020 r.
Od 31.3.2020 r. do dnia odwołania stanu zagrożenia epidemicznego i stanu epidemii ogłoszonego w związku z COVID-19, nie dłużej jednak niż do 30.6.2020 r., terminy związane z raportowaniem schematów podatkowych.
Nowe przepisy odraczają do 30.9.2020 r. termin do złożenia informacji o cenach transferowych w przypadku podmiotów, których rok podatkowy rozpoczął się po 31.12.2018 r., a zakończył przed 31.12.2019 r.
Nowelizacja przesuwa termin wprowadzenia nowej matrycy stawek VAT – nowa matryca stawek podatku VAT zacznie obowiązywać od 1.7.2020 r. Stawki VAT do 30.6.2020 r. pozostaną więc bez zmian. Ponadto, wydane do 30.6.2020 r. wiążące informacje stawkowe będą zapewniały podatnikom ochronę dla czynności podlegających opodatkowaniu, wykonywanych od 1.7.2020 r.
Co więcej, na 1.7.2020 r. został przesunięty dla dużych podatników obowiązek składania nowych JPK_VAT z deklaracją VAT.
Ponadto, zgodnie z nowelizacją dopiero od 1.7.2020 r. (a nie 1.4.2020 r.) wejdzie w życie sankcja, która może być nakładana na podatników za błędy w ewidencji JPK_VAT. Do tej pory naczelnik urzędu skarbowego był zobligowany do nałożenia tej kary, z wejściem w życie nowelizacji należy to do jego uznania administracyjnego.
Ustawa wprowadza również prawo do przekazania klientowi paragonu fiskalnego w postaci elektronicznej w przypadku ewidencji sprzedaży w kasach fiskalnych online (połączonych z Centralnym Repozytorium Kas). Wystawienie e-paragonu wymagać jednak będzie zgody klienta. Podobnie, sposób wystawienia takiego paragonu powinien być uzgodniony z klientem.
Dz.U. z 2020 r. poz. 568
Wejście w życie: 31.3.2020 r. (z wyjątkami)
Rozporządzenie Ministra Finansów z 31.3.2020 r. w sprawie przedłużenia terminów do sporządzenia i przesłania niektórych informacji podatkowych
Nowe rozporządzenie przedłuża termin złożenia informacji IFT-2R do końca piątego miesiąca po zakończeniu roku podatkowego, dla podmiotów, których rok podatkowy zakończył się w okresie od 31.12.2019 r. do 31.1.2020 r.
Ponadto, rozporządzenie przedłuża termin złożenia informacji ORD-U do piątego miesiąca po zakończeniu roku podatkowego.
Przedłużenie ma mieć zastosowanie do terminu upływającego w okresie od 31.3.2020 r. do 31.5.2020 r.
Dz.U. z 2020 r. poz. 563
Wejście w życie: 31.3.2020 r.
Rozporządzenie Ministra Finansów z 27.3.2020 r. w sprawie przedłużenia terminu do złożenia zeznania o wysokości dochodu osiągniętego (straty poniesionej) i wpłaty należnego podatku przez podatników podatku dochodowego od osób prawnych
Rozporządzenie przedłuża terminy do złożenia CIT-8 za 2019 r. i wpłaty podatku dochodowego do 31.5.2020 r. (dla podatników osiągających wyłącznie dochody wolne od podatku lub dla organizacji pożytku publicznego – do 31.7.2020 r.).
Nowy termin dotyczy złożenia zeznania o wysokości dochodu osiągniętego (straty poniesionej) w roku podatkowym, który zakończył się w okresie od 1.12.2019 r. do 31.1.2020 r.
Dz.U. z 2020 r. poz. 542
Wejście w życie: 27.3.2020 r.
Rozporządzenie Ministra Finansów z 27.3.2020 r. w sprawie zaniechania poboru podatku dochodowego od niektórych dochodów (przychodów) związanych z kredytem hipotecznym udzielonym na cele mieszkaniowe
W drodze omawianego rozporządzenia ustawodawca zaniechał poboru podatku dochodowego od osób fizycznych od:
• umorzonych osobom fizycznym kwot wierzytelności z tytułu kredytów zaciągniętych na własne cele mieszkaniowe i zabezpieczonych hipotecznie, udzielonych przed 15.1.2015 r. przez podmioty, których działalność podlega nadzorowi państwowego organu nadzoru nad rynkiem finansowym, uprawnione do udzielania kredytów, w przypadku gdy:
i. zabezpieczenie w postaci hipoteki ustanowiono na nieruchomości lub udziale w nieruchomości lub prawie wieczystego użytkowania gruntu lub udziale w takim prawie, lub spółdzielczym własnościowym prawie do lokalu mieszkalnego lub udziale w takim prawie, lub prawie do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej lub udziale w takim prawie, w związku z zaciągnięciem przez osoby fizyczne kredytu na własne cele mieszkaniowe,
ii. osoby fizyczne, których wierzytelność z tytułu kredytu uległa umorzeniu, nie skorzystały z umorzenia wierzytelności z tytułu innego kredytu zabezpieczonego hipotecznie, zaciągniętego na własne cele mieszkaniowe;
• świadczenia otrzymanego przez osoby fizyczne z tytułu umowy kredytu zaciągniętego przed 15.1.2015 r. na własne cele mieszkaniowe i zabezpieczonego hipotecznie, od podmiotów, których działalność podlega nadzorowi państwowego organu nadzoru nad rynkiem finansowym, uprawnionych do udzielania kredytów, w związku z powstaniem przychodu z tytułu zastosowania ujemnego oprocentowania.
Kwoty wierzytelności, o których mowa powyżej, obejmują:
• kwoty kredytu (kapitału);
• odsetki, w tym odsetki skapitalizowane, i prowizje;
• opłaty, jeżeli ich poniesienie przez kredytobiorcę było niezbędne do zawarcia umowy kredytu, z wyjątkiem kosztów usług dodatkowych, w szczególności ubezpieczeń.
Jednocześnie, zgodnie z przepisami rozporządzenia, zaniechano poboru podatku dochodowego od osób prawnych, od podmiotów, których działalność podlega nadzorowi państwowego organu nadzoru nad rynkiem finansowym, uprawnionych do udzielania kredytów na podstawie odrębnych ustaw regulujących zasady ich funkcjonowania, od dochodów odpowiadających równowartości umorzonych wierzytelności z tytułu kredytów, od tej części kapitału, od której następuje zaniechanie poboru podatku dochodowego od osób fizycznych, o którym mowa powyżej.
Dz.U. z 2020 r. poz. 548
Wejście w życie: 31.3.2020 r., 1.1.2019 r.
Rozporządzenie Ministra Finansów z 27.3.2020 r. w sprawie zwolnienia z podatku akcyzowego alkoholu etylowego użytego do produkcji produktów biobójczych
Zgodnie z treścią nowego rozporządzenia do 3.4.2020 r. zwalnia się od podatku akcyzowego alkohol etylowy użyty do produkcji produktów biobójczych.
Warunkiem powyższego zwolnienia jest:
• obecność funkcjonariusza Służby Celno-Skarbowej przy wykonywaniu czynności użycia alkoholu etylowego do produkcji produktów biobójczych, ich konfekcjonowania i wydania z magazynu producenta, podmiotu konfekcjonującego, Agencji Rezerw Materiałowych, Centralnej Bazy Rezerw Sanitarno-Przeciwepidemicznych lub Agencji Rozwoju Przemysłu S.A.;
• wpisanie produktów biobójczych do Wykazu Produktów Biobójczych, o którym mowa w art. 7 ust. 1 ustawy z 9.10.2015 r. o produktach biobójczych, nie później niż w dniu ich dostarczenia:
iii. Agencji Rezerw Materiałowych lub Centralnej Bazie Rezerw Sanitarno-Przeciwepidemicznych – na realizację ich zadań statutowych,
iv. Agencji Rozwoju Przemysłu S.A. – na realizację zadań wynikających z polecenia wydanego na podstawie art. 11 ust. 2 ustawy z 2.3.2020 r. o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych (Dz.U. poz. 374);
• dostarczenie produktów biobójczych, Agencji Rezerw Materiałowych, Centralnej Bazie Rezerw Sanitarno-Przeciwepidemicznych lub Agencji Rozwoju Przemysłu S.A., na potrzeby przekazania tych produktów do celów związanych ze zwalczaniem zakażenia, zapobieganiem rozprzestrzenianiu się, profilaktyką lub zwalczaniem skutków choroby zakaźnej wywołanej wirusem SARS-CoV-2.
Dz.U. z 2020 r. poz. 544
Wejście w życie: 28.3.2020 r.
Rozporządzenie Ministra Finansów z 25.3.2020 r. w sprawie towarów i usług, dla których obniża się stawkę podatku od towarów i usług, oraz warunków stosowania stawek obniżonych
Rozporządzenie określa:
• towary i usługi, dla których obniża się stawkę podatku od towarów i usług, do wysokości 8%, oraz warunki stosowania obniżonej stawki;
• towary, dla których obniża się stawkę podatku do wysokości 5%;
• towary i usługi, dla których obniża się stawkę podatku do wysokości 0%, oraz warunki stosowania obniżonej stawki.
Należy podkreślić, że rozporządzenie wprowadza specyficzne, czasowe obniżenie stawki VAT do 0% na darowizny:
• wyrobów medycznych oraz wyrobów medycznych do diagnostyki in vitro w rozumieniu ustawy o wyrobach medycznych;
• szkła laboratoryjnego i aparatury laboratoryjnej;
• produktów leczniczych oraz substancji czynnych w rozumieniu ustawy Prawo farmaceutyczne;
• środków dezynfekujących;
• specjalistycznych testów diagnostycznych służących do analizy i wykrywania czynników patogennych w organizmie człowieka, wodzie, powietrzu i glebie;
• wybranych środków ochrony indywidualnej – masek, osłon/szyb ochronnych na twarz, gogli, okularów ochronnych, kombinezonów, ochraniaczy na buty, czepków i rękawic;
• dokonywane na rzecz określonych podmiotów publicznych:
o wykonujących działalność leczniczą, które udzielają świadczeń opieki zdrowotnej w rodzaju leczenia szpitalnego wyłącznie w związku z przeciwdziałaniem COVID-19 wpisanych do wykazu NFZ,
o Agencji Rezerw Materiałowych,
o Centralnej Bazy Rezerw Sanitarno-Przeciwepidemicznych.
Z preferencji stosowania stawki 0% mogą korzystać podatnicy dokonujący darowizny pomiędzy 1.2.2020 r. a 31.8.2020 r. pod warunkiem udokumentowania przekazania w formie umowy pisemnej.
Dz.U. z 2020 r. poz. 527
Wejście w życie: 25.3.2020 r.
Rozporządzenie Ministra Finansów z 9.3.2020 r. w sprawie wzorów dokumentów związanych z rejestracją w zakresie podatku od towarów i usług
Rozporządzenie określa nowy wzór:
1) zgłoszenia rejestracyjnego w zakresie podatku od towarów i usług;
2) potwierdzenia zarejestrowania podmiotu jako podatnika VAT;
3) potwierdzenia zarejestrowania podmiotu jako podatnika VAT UE;
4) zgłoszenia o zaprzestaniu wykonywania czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.
Dz.U. z 2020 r. poz. 430
Wejście w życie: 1 kwietnia 2020 r.
Opracowanie: Krzysztof Suchorab, doradca podatkowy i starszy konsultant w MDDP
