Prawo karne skarbowe
Ustawą z 28.7.2005 r. o zmianie ustawy zmianie ustawy - Kodeks karny skarbowy oraz niektórych innych ustaw znowelizowano ok. 70% przepisów KKS. Po raz osiemnasty dokonano nowelizacji tego Kodeksu, nigdy przedtem jednak zmiany nie były tak szerokie. Do najważniejszych należy zaliczyć:
| Artykuł KKS | Treść zasadnicza przepisu | Istota zmiany | ||||
| 1 | 2 | 3 | ||||
| CZĘŚĆ OGÓLNA | ||||||
| 6 § 2 | Czyn ciągły | Wprowadzono nowe, dodatkowe znamię w postaci „wykorzystania tej samej sposobności”. | ||||
| 14 | Określenie terminu wykonania obowiązku finansowego | Zrezygnowano z określania przez sąd lub organy postępowania przygotowawczego, obowiązku uiszczenia przez sprawcę należności publicznoprawnej narażonej na jej uszczuplenie. | ||||
| 16 § 6 | Czynny żal | Z czynnego żalu nie będzie mógł skorzystać, oprócz prowokatora i osoby, która zorganizowała grupę albo związek mający na celu popełnienie przestępstwa skarbowego lub popełnianie wykroczeń skarbowych albo taką grupą lub związkiem kierowała także sprawca kierowniczy i polecający. | ||||
| 22 § 2 | Środki karne | Zmieniono katalog środków karnych. Przepadek osiągniętych korzyści majątkowych zastąpiono „przepadkiem korzyści majątkowej”. Wprowadzono nowy środek karny w postaci ściągnięcia równowartości pieniężnej przepadku korzyści majątkowej. | ||||
| 23 § 3 | Wymiar kary grzywny | Powrócono do zasady waloryzacji kwoty podstawowej, przez którą rozumie kwotę minimalnego wynagrodzenia ustalanego corocznie, zgodnie z art. 2 ust. 1 ustawy o najniższym minimalnym wynagrodzeniu za pracę. | ||||
| 24 | Odpowiedzialność posiłkowa | Sąd został zobligowany do nałożenia odpowiedzialności posiłkowej, przy spełnieniu przesłanek z art. 24 KKS. | ||||
| 27 | Kara pozbawienia wolności | Podwyższono maksymalną wysokość kary pozbawienia wolności za przestępstwa skarbowe z 3 do 5 lat, a areszt wojskowy nie może być krótszy niż 5 dni, ani dłuższy niż 2 lata. | ||||
| 28 | Wymiar kary obostrzonej | Podniesiono górną granicę nadzwyczajnie obostrzonej kary pozbawienia wolności do lat 10. | ||||
| 29-32 | Przepadek przedmiotów | Zastąpiono określenie użyte w art. 29 § 1 „może objąć” określeniem „obejmuje”, przez co podkreślono, że przepadek obejmuje przedmioty wymienione w § 1 i nie orzeka się go jedynie fakultatywnie. Wprowadzono obligatoryjność orzekania przepadku przedmiotów określonych w art. 29 § 13 (art.31 § 2 KKS). Obligatoryjne sąd będzie orzekał zniszczenie wyrobów tytoniowych w sytuacji orzeczenia ich przepadku. Koszty zniszczenia będzie ponosił sprawca przestępstwa skarbowego. | ||||
| 36 | Nadzwyczajne złagodzenie kary | Sąd będzie obligatoryjnie stosował nadzwyczajne złagodzenie kary (dotychczas fakultatywnie), w przypadku gdy sprawca współdziałający z inną osobą lub osobami w popełnieniu przestępstwa skarbowego ujawni wszystkie istotne informacje dotyczące tych osób oraz okoliczności jego popełnienia. | ||||
| 37 | Nadzwyczajne obostrzenie kary | Wprowadzono obligatoryjność stosowania nadzwyczajnego obostrzenia kary w warunkach określonych w art. 37 § 1. | ||||
| 44 | Przedawnienie przestępstw skarbowych | Wydłużeniu uległy terminy przedawnienia karalności przestępstw skarbowych. | ||||
| 47 § 4 | Środki karne | Przepadek przedmiotów można orzec tyłem środka zabezpieczającego także w sytuacji, gdy jest sprawca został ukarany karą grzywny w drodze mandatu karnego. | ||||
| 53 § 21 | Definicja księgi | Zmieniono definicję księgi, dodając, iż są nią również, w rozumieniu KKS, zapisy kasy rejestrującej. | ||||
| 53 § 30c | Informacja podsumowująca | Użyte w rozdziale 6 KKS określenie „informacja podsumowująca” ma znaczenie nadane mu w ustawie z 11.3.2004 r. o podatku od towarów i usług. | ||||
| CZĘŚĆ SZCZEGÓLNA | ||||||
| W kilkunastu przepisach Części szczególnej KKS zaostrzono sankcję karną, podwyższając zagrożenie karą pozbawienia wolności. (np. art. 54, 55, 56, 67). | ||||||
| 73a | Nielegalne użycie oleju opałowego jako oleju napędowego | Nowy typ czynu zabronionego związanego z podatkiem akcyzowym polegający na zmianie przeznaczenia wyrobu akcyzowego, w szczególności użyciu oleju opałowego jako oleju napędowego. | ||||
| 79 § 2 | Niezłożenie w terminie deklaracji | Nowy typ wykroczenia skarbowego polegającego na niezłożeniu przez płatnika deklaracji w wyznaczonym terminie. | ||||
| 80a | Informacje podsumowujące czyny zabronione | Wprowadzono dwa nowe czyny zabronione związane z informacjami podsumowującymi: przestępstwo skarbowe polegające na podaniu w informacji nieprawdy lub zatajeniu prawdy oraz wykroczenie skarbowe polegające na niezłożeniu we właściwym terminie informacji podsumowującej. | ||||
| 107a | Urządzanie lub prowadzenie gier podlegających szczególnemu nadzorowi podatkowemu | Nowym przestępstwem skarbowym będzie urządzanie lub prowadzenie gier podlegających szczególnemu nadzorowi podatkowemu bez urzędowego sprawdzenia lub bez nałożenia wymaganych urzędowych zabezpieczeń. | ||||
| 112 | Rozdział 10 Przestępstwa skarbowe i wykroczenia skarbowe przeciwko prywatyzacji mienia Skarbu Państwa | Uchylono | ||||
| CZĘŚĆ PROCESOWA | ||||||
| Zmiany w części procesowej i wykonawczej KKS to, po pierwsze, liczne zmiany wynikające z konieczności dostosowania autonomicznych przepisów procesowych KKS do ostatnich nowelizacji KPK. Po drugie, część zmian ma na celu dalsze usprawnienie, w szczególności uproszczenie i przyspieszenie postępowania, przy równoczesnym poszanowaniu zarówno podstawowych gwarancji procesowych uczestników postępowania, jak i uzasadnionych interesów finansów publicznych. Po trzecie, dużą grupę zmian stanowią zmiany szczegółowe o charakterze przeważnie redakcyjnym, mające na celu eliminację dotychczasowych niejasności i niespójności. | ||||||
W dużej mierze, wprowadzone zmiany mają na celu zlikwidowanie niespójności wewnętrznej i zewnętrznej KKS.
Ustawa wchodzi w życie 17.12.2005 r.
Opublikowano: Dz.U. Nr 178, poz. 1479
Akcyza
Minister Finansów rozporządzeniem z 19.9.2005 r. zmieniającym rozporządzenie w sprawie obniżenia stawek podatku akcyzowego obniżył stawki akcyzy na oleje opałowe. Zmniejszono stawkę podatku akcyzowego na oleje opałowe przeznaczone na cele opałowe, z których 30% lub więcej objętościowo destyluje przy 350°C, oraz których gęstość w temperaturze 15°C jest niższa od 890 kg/m3 - z 233,00 zł do 232,00 zł za 1000 litrów, przy czym dotyczy to olejów sprzedawanych w kraju. Natomiast na tego typu oleje dostarczane i nabywane wewnątrzwspólnotowo czy też importowane stawka podatku akcyzowego spadła z 233,00 zł do 232,00 zł za 1000 litrów.
W przypadku olejów lekkich np. benzyny silnikowej z zawartością ołowiu nieprzekraczającą 0,013 g/l podatek akcyzowy zmniejszył się z 1565,00 zł do 1315,00 zł za 1000 litrów, przy czym chodzi tu o wyroby dostarczane wewnątrzwspólnotowo, nabywane wewnątrzwspólnotowo oraz importowane. Również stawka do olejów opałowych wspomnianych wcześniej dostarczanych i nabywanych wewnątrzwspólnotowo oraz importowanych spadła z 233,00 zł do 232,00 zł za 1000 litrów.
Rozporządzenie weszło w życie 20.9.2005 r.
Opublikowano: Dz.U. Nr 180, poz. 1498
Kontrola skarbowa
Rada Ministrów rozporządzeniem z 30.8.2005 r. zmieniającym rozporządzenie w sprawie środków przymusu bezpośredniego stosowanych przez inspektorów i pracowników kontroli skarbowej przyznano pracownikom kontroli skarbowej dodatkowe możliwości działania. Rozszerzono zakres stosowania chemicznych środków obezwładniających, które do momentu wejścia w życie nowelizacji można było stosować jedynie w sytuacji odpierania czynnej napaści i pokonywania czynnego oporu, udaremnienia ucieczki osoby tymczasowo aresztowanej lub zatrzymanej oraz pościgu za osobą podejrzaną o popełnienie przestępstwa. Po nowelizacji środki te pracownicy kontroli skarbowej mogą zastosować również w przypadkach przeciwdziałania ucieczki osoby zatrzymanej. Ponadto, przyznano pracownikom kontroli możliwość skorzystania z nowych środków przymusu bezpośredniego, tj. z pałki służbowej oraz paralizatora elektrycznego w celu odpierania czynnej napaści, pokonywania czynnego oporu oraz przeciwdziałania niszczenia mieniu. O każdym przypadku użycia środka przymusu inspektor lub pracownik jest obowiązany niezwłocznie powiadomić, w formie pisemnej notatki służbowej, bezpośredniego przełożonego.
Rozporządzenie weszło w życie 7.10.2005 r.
Opublikowano: Dz.U. Nr 182, poz. 1528
VAT
Minister Finansów w rozporządzeniu z 19.9.2005 r. w sprawie wzorów deklaracji podatkowych w podatku od towarów i usług określił w załącznikach do rozporządzania następujące wzory tychże deklaracji.
| Numer załącznika | Nazwa |
| 1 | VAT-7: Deklaracja dla podatku od towarów i usług (wzór) |
| 2 | VAT-7K: Deklaracja dla podatku od towarów i usług (wzór) |
| 3 | Objaśnienia do deklaracji dla podatku od towarów i usług (VAT-7 i VAT-7K) |
| 4 | VAT-8: Deklaracja dla podatku od towarów i usług (wzór) |
| 5 | VAT-9: Deklaracja dla podatku od towarów i usług od importu usług lub dostawy, dla której podatnikiem jest nabywca (wzór) |
| 6 | VAT-10: Deklaracja dla podatku od towarów i usług przy wewnątrzwspólnotowym nabyciu nowych środków transportu (wzór) |
| 7 | VAT-11: Deklaracja dla podatku od towarów i usług od wewnątrzwspólnotowej dostawy nowego środka transportu (wzór) |
| 8 | VAT-12: Skrócona deklaracja dla podatku od towarów i usług w zakresie usług taksówek osobowych opodatkowanych w formie ryczałtu (wzór) |
Traci moc rozporządzenie Ministra Finansów z 23.4.2004 r. w sprawie wzorów deklaracji podatkowych dla podatku od towarów i usług.
Rozporządzenie weszło w życie 4.10.2005 r.
Opublikowano: Dz.U. Nr 185, poz. 1545
Minister Finansów rozporządzeniem z 26.9.2005 r. zmieniającym rozporządzenie w sprawie wykonania niektórych przepisów ustawy o podatku od towarów i usług umożliwił stosowanie obniżonej 0% stawki VAT dostawę towarów i świadczenie usług na rzecz instytucji Wspólnot Europejskich, które posiadają siedzibę lub przedstawicielstwo w innym kraju UE niż Polska, po warunkiem że towary i usługi będą użyte do celów służbowych tych instytucji. Analogiczne zasady stosuje się do dostawy towarów i świadczenia usług wykonywanych na rzecz organizacji międzynarodowych oraz sił zbrojnych NATO biorących udział we wspólnych działaniach obronnych, przy czym czynności te muszą być wykorzystywane do celów służbowych tych sił lub personelu cywilnego im towarzyszącego lub też w celu zaopatrzenia ich mes i kantyn. Preferencyjna stawka VAT znajdzie zastosowanie także w przypadku przedsiębiorców dostarczających towary i świadczących usługi na rzecz posiadających w innym kraju UE przedstawicielstwa misji dyplomatycznych i urzędów konsularnych oraz członków ich personelu, przy czym warunkiem zastosowania jest stawki jest dostarczenie polskiemu przedsiębiorcy przez wspomniane wcześniej podmioty zagraniczne odpowiedniego dokumentu potwierdzonego przez władze państwa UE, na terenie którego podmiot ma siedzibę.
Rozporządzenie weszło w życie 20.10.2005 r.
Opublikowano: Dz.U. Nr 193, poz. 1617
Zgodnie z rozporządzeniem Ministra Finansów z 29.9.2005 r. w sprawie przypadków i trybu zwrotu podatku od towarów i usług przedstawicielstwom dyplomatycznym, urzędom konsularnym, członkom personelu tych przedstawicielstw i urzędów, a także innym osobom zrównanym z nimi na podstawie ustaw, umów lub zwyczajów międzynarodowych zwrot VAT przysługuje uprawnionemu przedstawicielstwu oraz członkom ich personelu z tytułu nabycia towarów i usług w ilości (wartości) wynikającej z porozumienia międzynarodowego lub zasad wzajemności stosowanych przez państwo obce. Obliczenie podatku podlegającego zwrotowi następuje na podstawie faktury, która jest wystawiana jest w trzech egzemplarzach, przy czym oryginał faktury wraz z jedną kopią otrzymuje nabywca. Wniosek w sprawie zwrotu składany jest naczelnikowi Drugiego Urzędu Skarbowego Warszawa-Śródmieście, przy czym powinien on zawierać kwotę podatku, o której zwrot ubiega się wnioskodawca (w przypadku członków personelu należy wyszczególnić kwoty podatku związane z zakupami prywatnymi) oraz numer rachunku bankowego, na który ma zostać dokonany zwrot.
Rozporządzenie weszło w życie 20.10.2005 r.
Opublikowano: Dz.U. Nr 193, poz. 1618
Doradztwo podatkowe
Minister Finansów wydając rozporządzenie z 23.9.2005 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie wykonania niektórych przepisów ustawy o doradztwie podatkowym dokonał kilku zmian doprecyzowujących w tymże rozporządzeniu wykonawczym. Po pierwsze, zmieniono zasady ogłaszania terminu egzaminu na doradcę. Do nowelizacji przewodniczący Komisji Egzaminacyjnej był zobowiązany ogłaszać termin w formie komunikatu w Dzienniku Urzędowym Ministra Finansów, na stronie internetowej Ministerstwa Finansów oraz w dzienniku „Rzeczpospolita”. Aktualnie pozostawiono jedynie dwie pierwsze formy publikacji. Następnie zmodyfikowano procedurę podawania do publicznej wiadomości danych dotyczących osób wpisanych na listę doradców podatkowych. Po nowelizacji Krajowa Rada Doradców Podatkowych przekazuje Ministrowi Finansów - w terminie 14 dni od dnia dokonania wpisu na listę doradców podatkowych wymagane przez rozporządzenie dane, a te następnie są ogłaszane przez ministra w Dzienniku Urzędowym Ministra Finansów w terminie 60 dni od dnia ich przekazania przez KRDP. Ostatnia zmiana dotyczy miejsca wykonywania praktyk kandydata na doradcę. Dotychczas tylko kandydat na doradcę miał prawo złożyć wniosek do Ministra Finansów o skierowanie do odbycia praktyki w jednostce innej niż właściwa miejscowo. Po zmianie uprawnienie to zyskały także urząd skarbowy, izba skarbowa lub urząd kontroli skarbowej.
Rozporządzenie weszło w życie 20.10.2005 r.
Opublikowano: Dz.U. Nr 193, poz. 1616
Prawo karne
Zgodnie z ustawą z 28.7.2005 r. o zmianie ustawy o odpowiedzialności podmiotów zbiorowych za czyny zabronione pod groźbą kary zmianie uległa definicja podmiotu zbiorowego, zgodnie z którą podmiotem zbiorowym jest osoba prawna oraz jednostka organizacyjna niemająca osobowości prawnej, której odrębne przepisy przyznają zdolność prawną, z wyłączeniem Skarbu Państwa, jednostek samorządu terytorialnego i ich związków. Doprecyzowano przesłanki, jakimi kierować się będą sądy, wymierzając kary i ich wysokość. Podmiotowi zbiorowemu grozić będzie od 1000 zł do 20 mln zł, z tym że kara pieniężna nie może przekroczyć 10% przychodu z roku obrotowego, w którym popełniono czyn zabroniony. Podmiot zbiorowy podlegać będzie odpowiedzialności, jeżeli fakt popełnienia przez osobę fizyczną czynu zabronionego został potwierdzony prawomocnym wyrokiem skazującym tę osobę, wyrokiem warunkowo umarzającym wobec niej postępowanie karne albo postępowanie w sprawie o przestępstwo skarbowe, orzeczeniem o udzielenie tej osobie zezwolenia na dobrowolne poddanie się odpowiedzialności albo orzeczeniem sądu o umorzeniu przeciwko niej postępowania z powodu okoliczności wyłączającej ukaranie sprawcy. Istotną zmianą jest wprowadzenie zasady, iż w procesie osoby fizycznej poprzedzającym postępowanie przeciwko przedsiębiorstwu będzie mógł uczestniczyć jego przedstawiciel. Zgodnie z nowelą, podmiot zbiorowy będzie podlegać odpowiedzialności, jeżeli do popełnienia czynu zabronionego doszło w następstwie co najmniej braku należytej staranności w wyborze osoby fizycznej lub co najmniej braku należytego nadzoru nad tą osobą - ze strony organu lub przedstawiciela podmiotu zbiorowego.
Ustawa weszła w życie 5.10.2005 r.
Opublikowano: Dz.U. Nr 180, poz. 1472
Opracowanie: Anna Szewczyk
