Sejm uchwalił ustawę z 7.11.2014 r. o zmianie ustawy o Krajowym Rejestrze Sądowym oraz niektórych innych ustaw.
Celem nowelizacji jest eliminacja postępowań przymuszających i wzmocnienie funkcji kontrolnej sądu rejestrowego. Ustawa ponadto rozszerza możliwości działania przez sąd rejestrowy z urzędu, możliwości rozwiązania i wykreślenia z rejestru tzw. „martwych podmiotów” oraz reguluje kwestie dotyczące majątku pozostałego po podmiotach nieprzejerestrowanych do KRS oraz wykreślonych z KRS.
Zgodnie z nowelizacją, w przypadku stwierdzenia, że wniosek o wpis do rejestru lub dokumenty, których złożenie jest obowiązkowe, nie zostały złożone pomimo upływu terminu, sąd rejestrowy wezwie obowiązanych do ich złożenia, wyznaczając dodatkowy 7-dniowy termin, pod rygorem zastosowania grzywny (postępowanie przymuszające). W przypadku niewykonania obowiązków w tym terminie, sąd rejestrowy nakłada grzywnę, którą może ponawiać.
Sąd nie będzie wszczynał postępowania przymuszającego, gdy z danych zawartych w aktach rejestrowych wynika, że nie doprowadzi ono do złożenia wniosku o wpis do rejestru lub dokumentów, których złożenie jest obowiązkowe. Postanowienie o odstąpieniu od postępowania przymuszającego nie wymaga doręczenia i nie podlega zaskarżeniu. Sąd umorzy postępowanie przymuszające, gdy z okoliczności sprawy wynika, że nie doprowadzi ono do spełnienia ww. obowiązków.
Nowelizacją dodano także przepis, zgodnie z którym sąd rejestrowy wszczyna z urzędu postępowanie o rozwiązanie podmiotu wpisanego do rejestru bez przeprowadzania postępowania likwidacyjnego, w przypadku gdy:
1) oddalając wniosek o ogłoszenie upadłości lub umarzając postępowanie upadłościowe, sąd upadłościowy stwierdzi, że zgromadzony w sprawie materiał daje podstawę do rozwiązania bez przeprowadzania postępowania likwidacyjnego;
2) oddalono wniosek o ogłoszenie upadłości lub umorzono postępowanie upadłościowe z tego powodu, że majątek niewypłacalnego dłużnika nie wystarcza na zaspokojenie kosztów postępowania;
3) wydano postanowienie o odstąpieniu od postępowania przymuszającego lub jego umorzeniu;
4) mimo wezwania sądu rejestrowego nie złożono sprawozdań finansowych za 2 kolejne lata obrotowe;
5) mimo dwukrotnego wezwania sądu rejestrowego nie wykonano innych obowiązków, o których mowa w art. 24 ust. 1.
W toku postępowania o rozwiązanie podmiotu bez przeprowadzania postępowania likwidacyjnego sąd rejestrowy zbada, czy podmiot ten posiada zbywalny majątek i czy faktycznie prowadzi działalność. W przypadku ustalenia, że podmiot nie posiada takiego majątku i faktycznie nie prowadzi działalności, sąd orzeknie o rozwiązaniu podmiotu bez przeprowadzania postępowania likwidacyjnego i zarządzi jego wykreślenie z rejestru. Umorzenie postępowania nastąpi natomiast w przypadku ustalenia, że podmiot posiada zbywalny majątek lub faktycznie prowadzi działalność, albo w przypadku gdy zachodzić będą inne istotne okoliczności przemawiające przeciwko rozwiązaniu tego podmiotu, w tym w szczególności uzasadnione interesem wierzyciela.
Ustawa wprowadza także przepisy dotyczące majątku pozostałego po podmiotach nieprzejerestrowanych do KRS oraz wykreślonych z KRS. Majątek taki będzie nieodpłatnie nabywany przez Skarb Państwa z mocy prawa, który będzie ponosił odpowiedzialność za zobowiązania wykreślonego podmiotu. Wspólnicy, członkowie spółdzielni i inne osoby uprawnione do udziału w majątku likwidacyjnym będą mogli dochodzić swoich praw, gdy reprezentować będą łącznie co najmniej dwie trzecie głosów i wykażą, że wszyscy wierzyciele zostali zaspokojeni lub zabezpieczeni. Roszczenia wierzycieli oraz ww. osób, wygasną, jeżeli nie będą dochodzone przeciwko Skarbowi Państwa w terminie roku od chwili nabycia mienia przez Skarb Państwa.
Jeżeli przed nabyciem mienia przez Skarb Państwa wierzyciel uzyska tytuł egzekucyjny przeciwko wykreślonemu podmiotowi, roszczenie stwierdzone w tym tytule wygaśnie, jeżeli wierzyciel nie złoży wniosku o wszczęcie egzekucji w terminie roku od chwili tego nabycia.
Zgodnie z przepisami przejściowymi, podmioty podlegające obowiązkowi wpisu do KRS, które były wpisane do rejestru sądowego na podstawie przepisów obowiązujących do dnia wejścia w życie ustawy i które do 31.12.2015 r. nie złożyły wniosku o wpis do rejestru, uznaje się za wykreślone z rejestru z dniem 1.1.2016 r.
Także w PrUpN dokonano odpowiednich zmian. Zgodnie z nimi, oddalając wniosek o ogłoszenie upadłości lub umorzenia postępowania upadłościowego z powodu, o którym mowa w art. 361 ust. 1 pkt 1, sąd będzie ustalał, czy materiał zgromadzony w sprawie daje podstawę do rozwiązania podmiotu wpisanego do KRS bez przeprowadzania postępowania likwidacyjnego. Jeżeli na podstawie dotychczasowych przepisów:
1) nie złożono sprawozdań finansowych za 2 kolejne lata obrotowe, mimo wezwania sądu rejestrowego lub
2) nie wykonano innych obowiązków, o których mowa w art. 24 ust. 1 ustawy w art. 1 w brzmieniu nadanym nowelizacją, mimo dwukrotnego wezwania sądu rejestrowego
– sąd rejestrowy będzie mógł wszcząć postępowanie w sprawie rozwiązania podmiotu w przypadku gdy obowiązki te nie zostaną wykonane w terminie 6 miesięcy od dnia wejścia w życie nowelizacji.
Ustawa ma wejść w życie z dniem 1.1.2015 r. Teraz zajmie się nią Senat.
